Abstract:

Harput, Osmanlı topraklarının önemli kültür merkezlerinden biridir. Bu kültür merkezinde, Türk kültür tarihi açısından önemli bir yere sahip olan ve her biri bir değer olan birçok âlim, şair ve edip yetişmiştir. Bu değerlerden biri de şair Rahmî’dir. Daha çok Harputlu ön ismi ile tanınan Rahmî, on dokuzuncu asrın başlarında Harput’ta doğmuş, Harput’un kültür atmosferi içinde yetişmiş, klasik Türk edebiyatı geleneği içinde bir divan teşkil edecek ölçüde şiirler kaleme almış, başta Hacı Hayrî Bey olmak üzere kendinden sonra yetişmiş birçok Harputlu şair üzerinde etkili olmuş önemli bir şahsiyettir.   Klasik şiir estetiği içinde  şiirler kaleme alan Harputlu Rahmî’nin Dîvânı’nda kaside, kıt’a, terci-i bent, müstezat, gazel gibi nazım şekilleriyle yazılmış birçok şiir bulunmaktadır. Bu şiirlerden biri de Allah’ın emriyle Peygamber Efendimiz’in ruhen ve bedenen, Mekke’deki Mescid-i Haram’dan Kudüs’teki Mescid-i Aksa’ya kadar yapmış olduğu gece yolculuğu ve oradan da bir mi’râcla yedi kat göklere yükselmesi olaylarını anlatan “Beyân-ı mîrāc” başlıklı mi’râciyye türü manzumesidir.   Bu çalışmada, mi’râc kavramı hakkında bilgi verildikten sonra Arap, Fars ve Türk edebiyatlarında mi’râc hadisesine kısaca değinildi. Daha sonra mi’râciyyelerde işlenen motifler ve Harputlu Rahmî Dîvānı’nda yer alan “Beyân-ı mîrâc” başlıklı manzumenin şekil ve içeriği hakkında bilgiler verildi; manzumede işlenen mi’râc motifleri anlatıldı. Makalenin sonunda, çalışma değerlendirilip bir sonuçla özetlendi.

Keywords: