Citation Number
1
Views
34
Downloands
7
İnsanın yeryüzüne gönderildiği andan itibaren mukaddes bir coğrafya kabul edilen Harem bölgesi, Kâbe’nin Hz. İbrâhim tarafından inşasıyla birlikte dini yaşantıda daha mühim bir yer bulmuştur. Son peygamber Hz. Muhammed’in bu topraklardan seçilmesi ve Kur’an’ın diliyle efdaliyetine işaret edilmesi harem bölgesinin kutsiyetini perçinlemiştir. Bu saydıklarımızın yanısıra Hz. Peygamber’e dayandırılan ciddi bir hadis müktesebatı da bulunmaktadır. Mekke ile ilgili rivayet malzemelerine bakıldığında bir kısmının bölgenin efdaliyetine ilişkin olduğu gözlemlenirken diğer bir kısmının ise Mekke’ye özgü bir takım uygulamaları barındırdığı söylenebilir. Öyle ki bölgeye has uygulamalar süreç içerisinde yalnızca Mekke için geçerli olan bir fıkıh literatürü doğmasına da vesile olmuştur. Söz konusu literatüre konu olan hususlardan birisi de Mekke evlerinin satışı ve kiralanmasının caiz olup olmaması ile ilgilidir. Kaynaklarda bu konuya ilişkin cevaz ve nehy ifade etmek üzere iki farklı rivayet grubu yer almaktadır. Konuyla ilgili birbirine zıt hususların hadis diliyle aktarılmış olması müctehid imamlar arasında da bazı değişik yorum ve yaklaşımlara sebebiyet vermiştir. Mekke evleri çerçevesinde zuhur eden bu tartışmanın boyutlarını sadece hadisler oluşturmamaktadır. Mescid-i Harâm’ın orada bulunan ve bulunmayan bütün Müslümanlar nazarında söz konusu olan statüsü ve bu statüye işaret eden Hacc sûresinin yirmi beşinci âyeti de anlaşmazlıkların diğer bir yüzünü teşkil etmektedir. Hudeybiye Antlaşması sonrasında indiği kabul gören Hac Suresi 25. âyet-i kerime, Kâbe’nin bütün Müslümanların ortak değeri olduğu mesajını verirken Mescid-i Harâm etrafında bulunan evler ile ilgili fıkhî değerlendirmelerdeki farklılıkların derinleşmesine sebep olmuştur. Mekke’nin fethedilme şekli konusunda ilim ehli arasındaki anlayış farklılığı da konunun ayrı bir yüzünü teşkil etmektedir. Ortaya koyduğumuz bu gerekçeler çerçevesinde Ebû Hanîfe, İmam-ı Mâlik ve bir görüşüne göre Ahmed b. Hanbel tarafından söz konusu evler üzerinden hiçbir şekilde menfaat elde edilemeyeceğinin savunulması karşısında İmam-ı Şafiî’nin başını çektiği cephe tarafından bunun aksi dillendirilmiştir. Bu makale, yukarıda da zikri geçtiği üzere Mekke evlerinin satışı ve kiralanması konusundaki hadislerin kaynak değeri ve yorumlanmasını konu edinmektedir. Çalışma, ilgili rivayetlerin dört büyük fıkıh mezhebi tarafından yorumlanması ile sınırlandırılmıştır. Bu çalışma ile maksadımız hadislerin yorumlanmasında mezhepler arası farklılığı gözler önüne sermektedir. Her fırkanın kendisine ait bir düşünce sistematiği ve literatür birikimi olabilmektedir. Bu müktesebat farklılığı neticesinde aynı malzeme üzerinden farklı sonuçlara ulaşmaları son derece olağandır. Bu durum Mekke evlerinin satışı ve kiralanması ile ilgili fıkhi çıkarımlarda da kendisini göstermektedir. Burada dikkat çekici olan imam Şâfiî dışında üç mezhep imamının Mekke evlerinin satışı ve kiralamasını câiz görmemesidir. Çünkü âlimler zaman içerisinde evlerin fâhiş fiyatlar ile satış ve kiralaması neticesinde hac ibadetinin doğal olarak engellenebileceği endişesini taşımaktadırlar. Bu güne gelindiğinde Mezhep imamlarının söz konusu endişesini haklı çıkaran birtakım sıkıntıların varlığını görmemek mümkün değildir. Üstelik bu durum sadece konaklama imkânı sağlayan evlerle sınırlı kalmayarak genel anlamda hac ibadeti ile ilgili her hususta kendini göstermektedir. Öyleki bu sıkıntılar talep edilen fâhiş fiyatlar eliyle müminleri ömürleri buyunca farz olan hac ibadetinden mahrum edebilecek bir seviyede kendini gösterebilmektedir. Bu çalışmamızda, adeta multimilyoner ibadetine dönüşme sürecine giren ve yüksek karlar elde etme aracı olarak kullanılan uygulamaların aksine bütün Müslümanların ibadetlerini eşit bir şekilde yapabilecekleri alternatif bir model arama konusunda farkındalık oluşturmayı amaçlamaktayız. Aynı şekilde hadislerin yorumlanmasına dikkat çekici bir örnek üzerinden bakma imkânı sağladığımız bu çalışmamız, rivayetlerin doğurabileceği sonuçları dikkate alarak yorumlanması gerektiği konusunda bir fikir vermesi bakımından da önem arz etmektedir.
From the moment when man was sent to the earth, the Harem region, which is considered a sacred geography, is the HZ of the Cave. Abraham found a more important place in religious life with his creation. The Last Prophet Hz. The election of Muhammad from these lands and the signs of the Qur’an in his heavenly language have scattered the blessing of the Harem region. In addition to what we say. There is also a serious hadith to the Prophet (peace be upon him). When it comes to the rivial materials related to Mecca, it is observed that some of them are related to the dominance of the region, while the other one can be said that it has a set of practices specific to Mecca. Thus, the practice of the region has also led to the birth of a fictional literature that applies only to Mecca during the process. One of the topics of this literature is whether the sale and rental of the Mekka houses are paid or not. In the sources there are two different rivayet groups to respond to this topic and to express noisy. The fact that the opposite facts of the subject were translated in the hadith language has also given some different comments and approaches among the Muctehid Imam. The scenes of this discourse in the framework of the Mekka houses are not just hadits. The status of the mosque of Haram that is there and is not there in the Nazareth of all Muslims and the twenty-five verses of the Hacc Sura that point to this status also forms the other side of the disputes. The Hudeybiye Agreement was accepted after the Hudeybiye Agreement. The Qur’an says that the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an, the Qur’an is the Qur’an. The difference in understanding between the scientists about the way the Mekka is conquered also forms a separate face of the subject. In the framework of these reasons we have revealed that Abû Hanîfe, Imam-i Mâlik and a view by Ahmed b. Hanbel against the defence that no benefit will be obtained in any way through the respective houses, the Imam-i Shafiî's head is spoken by the opposite. This article is about the source value and interpretation of the hadiths about the sale and rental of the Mekka houses as mentioned above. The study is limited to the interpretation of the relevant rivates by the four major fighters. This study and the purpose of our interpretation of the hadiths reveal the differences between the disciples. Each brush can have its own thought system and literary accumulation. As a result of this differentiation, it is extremely common to
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; İlahiyat
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
