Özet:

Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasından sonra yaşananlar, toplumun ve yöneticilerin bir kısmında teslimiyet duygusu yaratsa da, Anadolu’da milli direnişin gerekçesini oluşturmuştur. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk milleti adına azami hakların elde edilmesinin şart olduğunu ortaya koyan ulusal kurtuluş hareketinin kurumsallaştığı yerin adı olmuştu. Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışına giden yolu, kendi gözlemleri ve yorumları çerçevesinde meclisteki ilk beyanatında anlatmıştır. Konuşmasında onun, milletvekillerine kendisini tanıtma, tanıttırma, kararlarını kabul ettirme taktik ve stratejisi takip ettiği görülmektedir. Milli kongrelerde ve Temsil Heyeti’nde başkanlık yapan Mustafa Kemal Paşa, meclis başkanlığını bir fazla oy alarak kazanmış olmasına rağmen, dışa dönük, deneyime açık, uyumlu ve özgüveni yüksek kişiliğiyle genel olarak mebusların ilgisine mazhar olmuş ve liderliği o dönemle sınırlı kalmamıştır. Çalışmada, Mondros Ateşkes Antlaşması’nın ilk günlerinde gerçekleşen olayların ana hatları verilerek, Mustafa Kemal Paşa’nın bu ilk beyanatında değindiği konuların çıkış noktası belirtilmeye çalışılmış ve beyanatın içeriği ele alınmıştır. Ayrıca, müstakbel Meclis Başkanı Mustafa Kemal Paşa’nın, verdiği siyasal, psikolojik mesaj ve uyguladığı taktik-stratejiye dayalı kişisel özellikleri, sözleri ve olaylara yaklaşım biçimi ile bir değerlendirilmeye tâbi tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler: