Abstract:

Çeşitli uluslara ve aynı zamanda üç ilahi dine dair önemli mekanlara ev sahipliği yapan Osmanlı Devleti, misyonerlik örgütleri için ideal alan olarak görülmüştür. Osmanlı Devleti’ni bu gibi nedenlerle faaliyet alanına dahil eden örgütlerden birisi olan ve 1810 yılında Bostan’da kurulan American Board of Commissioners for Foreign Missions (ABCFM) kısa adı ile Amerikan Board, 1820 yılında Osmanlı Devleti’ne iki misyoner ile İzmr’den giriş yapmıştır. Protestan örgüt Osmanlı Devleti’ne giriş yaptığı tarihten itibaren geniş bir alana yayılmış ve bundan dolayı Osmanlı Devleti’ni Batı Türkiye Misyonu, Doğu Türkiye Misyonu, Merkez Türkiye Misyonu ve Avrupa Türkiye Misyonu adılarıyla dört misyon bölgesine ayırmıştır.  Çalışma, Amerikan Board örgütüne dair yapılan makale çalışmalarının tespitini ve tespit edilen makalelerin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmesini amaçlamaktadır. Amaç doğrultusunda açık erişimli üniversite kütüphanelerinde “Amerikan Koleji”, “Amerikan Board”, “ABCFM” ve “Amerikalı Misyoner” anahtar kelimeleri ile arama yapılmış ve 2000-2021 tarihleri arasında yayınlanmış olan 120 adet makaleye ulaşılmıştır. Makalelerde yayın yapılan yıl, yazar adı ve yazarların yayın sıklığı, yazarların uzmanlık alanları, yazarların unvanları, yazarların bağlı olduğu kurum, anahtar kelime sayısı ve anahtar kelimeler, sayfa sayısı, kullanılan kaynak sayısı, örgütün faaliyet alanlarına yönelik konu dağılımı, örgütün ele alındığı ülke/il adları, örgüte ait yapı adları tespit edilmiş ve sonrasında elde edilen bu veriler değerlendirilmiştir. Amerikan Board örgütüne dair bugüne kadar yapılan çalışmalar hakkında bir bakış sunan bu çalışmada elde edilen verilerin literatüre katkı sağlayarak ilerleyen dönemlerde yapılacak çalışmalara altlık oluşturması hedeflenmiştir. Aynı zamanda bu çalışma, çalışma kapsamı dahilindeki tarihlerden sonra yapılacak olan çalışmalarla karşılaştırma imkanı sunarak konunun ele alınış yoğunluğunun ve ele alış biçimindeki değişim durumunun analizi sağlanabilecektir.  

Keywords: