Abstract:

Bu çalışmada, 3-6 yaş çocuklarına yönelik resimli hikâye kitaplarının Çocuk Hakları Sözleşmesinde yer alan korunma hakkına göre analizi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelenmesi kullanılmış ve veriler betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırmanın veri seti, İstanbul Kitap Fuarına katılan yayınevlerinin, en çok satan resimli hikâye kitapları arasından ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Belirlenen 30 yayınevi ile görüşülerek 102 kitap veri setine dahil edilmiştir. Resimli hikâye kitaplarında doğrudan veya dolaylı olarak verilen mesajları bulmak amacıyla kitapta yer alan cümleler ve resimler çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde “korunma hakları” ana kategori olarak esas alınmıştır. İncelenen kitaplarda en fazla desteklenen haklar sırasıyla “Çocuğun yüksek yararı”, “Bilgi edinme ve zararlı yayınlara karşı korunma” ve “Fiziksel koruma”; en fazla ihlal edilen haklar sırasıyla “Çocuğun yüksek yararı”, “Eşit muamele görme ve ayrımcılıktan korunma” ve “Çocuğun çocuk olma hakkı” olarak tespit edilmiştir. Çocukların bu kritik döneminde, resimli hikâye kitaplarının çocuklara rehberlik etme özelliği bulunmaktadır. Bu sebeple çocuk kitaplarında yer alan resimler, metnin konusu ve kurgusu, metni anlatma şekli ve verdiği alt mesajlarla korunma haklarına vurgu yapılması büyük önem taşımaktadır.

Keywords: