Abstract:

1970 sonrası kapitalizmin içine girdiği kriz süreci, neoliberal politikalar ile aşılmaya çalışılmıştır. Bu politikalar, ekonomik, sosyal ve siyasal alanları sermaye lehine yeniden düzenlemeyi amaçlamıştır. Ekonomik alanda yerel piyasaların uluslararası pazarlara açılmasını hedefleyen politikalar, fordizmin ve Keynesyen politikaların katılıklarını giderme çabası içerisindedir. Fordizmin kitlesel üretime dayalı yapısı, talepler üzerinden ilerleyen, stoksuz bir üretim süreci ile aşılmaya çalışılmıştır. Esneklik uygulamaları ise, ani ve hızlı değişen piyasa taleplerine en az maliyetle cevap vermede bir araç olarak görülmüştür. Esneklik uygulamaları, emek aleyhine bir takım gelişmelerin yaşanmasına neden olmuştur. Kitlesel işçi sınıfı mekânsal esneklik uygulamaları ile birlikte parçalanmıştır. Dolayısıyla bir tarafta her türlü sosyal hak, güvence ve düzenli gelire sahip işçiler, diğer tarafta ise sosyal güvence ve haklardan yoksun, düzensiz gelirle çalışmak zorunda kalan işçiler yer almıştır. Böylece işsizlik artmış, belirsizlik ve güvencesizlik derinleşmiştir. Çalışmanın amacı; işçi hareketini sınırlandıran etmenler, neoliberal politikaların etkisiyle makro ölçekte uluslararası pazar boyutu ve mikro ölçekte Türkiye’de işgücü piyasası boyutuyla incelenmektir. Etmenler kendi içinde ekonomik, kültürel ve ideolojik olmak üzere iki ana düzlemde ele alınmıştır. Bu alanların birbirleri ile olan ilişkisi küresel ve yerel dinamikler etrafında sorgulanmıştır.  

Keywords: