Abstract:

ÖZET Osmanlı Devleti’nin yönetimi altında bulunan topraklar üç kıtaya yayılmış ve geniş bir coğrafyada yer almaktaydı. Bu nedenle taşrada yaşayan halk ile hükümdar arasındaki ilişki sadece yazışmalarla sınırlı kalmıştır. Bu durum; taşradakiler ile yöneticiler arasındaki ilişkilerin yeterince gelişememesine sebep olmuş, halkın hükümdara ulaşmasını, hakkını aramasını, hükümdar-halk bütünleşmesini, âdil bir idarenin sağlanmasını güçleştirmiştir. Bu sebeple Osmanlı padişahları II. Mahmut’tan itibaren memleket gezilerine çıkmaya başlamışlardır. Osmanlı tarihinde ilk defa II. Mahmut, memleketin durumunu yakından görmek, halkın ihtiyaçlarını yerinde tespit etmek ve şikâyetlerini dinlemek için yurt içinde gezilere çıkmıştır. Padişah bu geziler sırasında vatandaşların sıkıntılarını dinlemiş ve bunların halledilmesi için yetkililere gerekli emirleri vermiştir. Ayrıca yerleşim yerlerinde bulunan, başarılı askerî ve mülki erkânı huzuruna kabul ederek taltif etmiştir. II. Mahmut’tan sonra hemen bütün Osmanlı padişahları yurt içi gezilere çıkmışlardır. Eldeki yazıda bu geziler kronolojik olarak ele alınarak bunların değerlendirmesi yapılacaktır.

Keywords: