Özet:

Bu çalışmada, hammadde olarak Ankara ilinden temin edilen buğday (Triticum aestivum L.) sapları kullanılmıştır. Kuru yöntemle MDF üretiminde % 8, 10 ve 12 oranında üre formaldehit tutkalı yapıştırıcı, sulu amonyum klorürün % 30'luk çözeltisinden % 1 oranında sertleştirici olarak kullanılmıştır. Ayrıca, 5, 6 ve 7 dk'lık presleme süreleri denenmiştir. Buğday saplarının alkol-benzen, soğuk su, sıcak su ve % 1'lik NaOH çözünürlüğü sırasıyla; % 5.15, % 7.31, % 9.84 ve % 40.79 olarak bulunmuştur. Ayrıca, holoselüloz, selüloz, lignin ve kül miktarları sırasıyla; % 74.79, % 52.67, % 20.17 ve % 4.21 olarak belirlenmiştir. Yapılan lif morfolojisiyle ilgili çalışmalarda kullanılan buğday saplarının lif uzunluğu 1.2-1.5 mm, lif genişliği 12-16 µm, lümen çapı 4-6 µm ve çift çeper kalınlığı 7.5-11.5 µm bulunmuştur. Buğday saplarından MDF eldesi için en uygun lif üretim şartları; buhar basıncı 10.5 atm, buharlama süresi 4 dk ve liflendirme süresi 2 dk olarak belirlenmiş ve uygulanmıştır. Saman liflerinden 0.700 g/cm 3 ve 0.800 g/cm 3 , odun ve saman-odun karışımı (% 30 saman + % 70 odun, % 50 saman + % 50 odun, % 70 saman + % 30 odun) liflerden ise 0.800 g/cm 3 özgül kütleli MDF levhaları üretilmiştir. Tüm levhaların elastikiyet modülü, eğilme direnci, yüzeye dik çekme direnci ile 24 saatteki su alma ve kalınlığına şişme değerleri belirlenmiştir. Laboratuar koşullarında elde edilen MDF levhaların fiziksel ve mekanik özellikleri üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda buğday saplarından en uygun MDF üretim koşulları; tutkal miktarı % 12, pres süresi 6 dakika, pres sıcaklığı 150 °C, pres basıncı 200-220 kp/cm 2 , sertleştirici miktarı % 1 ve saman/odun oranı % 50 -% 50 şeklinde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: