Evrensel Tasarım (UD), adaptasyon ve özel tasarım gerekmeden tüm insanlar tarafından en geniş şekilde kullanılabilecek ürün ve ortamların tasarımıdır. Ortamlar, ürünler ve iletişim tasarımı dahil olmak üzere çok çeşitli tasarım disiplinlerini içerir. Uzmanlardan oluşan bir çalışma grubu (mimarlar, ürün tasarımcıları ve çevre tasarım araştırmacıları), tasarım sürecini mevcut tasarımları değerlendirerek, tasarımcıları ve tüketicileri daha yararlı ürünlerin ve ortamların özellikleri hakkında eğitmek için kullanılacak yedi UD ilkesini belirlemiştir. Bu ilkeler “Eşit Kullanım”, ”Kullanımda Esneklik”, “Basit ve Sezgisel Kullanım”, “Algılanabilir Bilgi”, “Hatalara Dayanım”, “Düşük Fiziksel Çaba” ve “Yaklaşım ve Kullanım için Boyut ve Mekan” dır. Bu ilkelerin önceliklendirilmesi veya ağırlıklandırılması, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemi ile ele alınmıştır. Bu çalışmada, bu ilkelerin, ÇKKV yöntemleri olan AHP ve ANP yöntemleri, bulanık sayılar kullanılarak önceliklendirilmiş ve her iki yöntemin sonuçları karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın ana fikri, uzmanların görüşleri ile sayısal yöntemler kullanılarak Evrensel Tasarım ilkelerini ağırlıklandırmaktır. Evrensel tasarımın 7 ilkesini kendi içinde derecelendirmeyi içeren bu çalışma, tasarımcılar için yol gösterici olacaktır. Yazarların bilgisine göre bu çalışma, Evrensel Tasarım ilkelerini, uzman görüşlerine göre bu teknikler kullanılarak ağırlıklandıran literatürdeki ilk disiplinlerarası çalışma olacaktır.
Universal Design (UD) is the design of products and environments that can be used by all people in the widest possible way without the need for adaptation and custom design. It involves a wide range of design disciplines, including environments, products, and communication design. A working group of developers (architects, product designers and environmental design researchers) guided the design process without evaluating existing designs and identified seven UD principles to be used to educate designers and consumers about the properties of more useful products and environments. These principles are “Equitable Use”, “Flexibility in Use”, “Simple and Intuitive Use”, “Perceptible Information”, “Tolerance for Error”, “Low Physical Effort”, and “Size and Space for Approach and Use”. Prioritizing or weighting these principles can be handled as a Multi Criteria Decision Making (MCDM) problem. For this reason, in this paper we study the prioritizing of these principles using two of MCDM techniques with fuzzy numbers, namely AHP and ANP, and the results of both algorithms are compared. The main contribution of this paper is to prioritize UD principles using numerical methods with experts’ view. This work, which includes grading the principle 7 of Universal Design in itself, will be guiding for designers. To the authors’ knowledge, this will be the first interdisciplinary study which uses these two techniques for evaluating UD principles for developers.
Alan : Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Mühendislik
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|