Özet:

İnsanlık, var olduğundan bu yana doğal çevresiyle beraber olmuş, hayatını sürdürebilmesi için de olmazsa olmazlarından hava, su, gıda, enerjiye olan ihtiyacını iç içe bulunduğu, yaşadığı çevredeki yer altı ve yer üstü kaynaklarından temin etmiştir. Nüfusun artışı, ilkel, sade, doğal yaşam sonrası sanayi ve teknolojik gelişme, baş döndürücü endüstrileşme, iletişim, ulaşım, bilişim v.s. nin ilerlemesiyle birlikte odun, kömür, doğal gaz, lpg, v.b. türevleri de dahil petrolün insan hayatında, eski teknolojilerin aracılığıyla ısı, aydınlatma, enerji eldesinde olabildiğince kullanımı, beraberinde COx (CO, CO2), SOx (SO2, SO3), NOx (N2O, NO2), CH4, H2S, H2O buharı, CCl4, PM, HC, C ayakizi v.b. hava kirleticileri, sera gazları gibi emisyonların canlıların soludukları temiz oksijenin bulunduğu atmosfere salınımıyla 1990’lardan bu tarafa hissedilir ve de “küresel ısınma, iklim değişikliği” sonuçlarıyla ciddi çevre ve sağlık sorunlarını beraberinde getirmiştir. Son 150 ya da 600 yılda dünya ortalama sıcaklığının 0.5 oC artması, yaşadığımız yaşlı gezegen dünyada meydana gelen iklim değişikliği, ekosistemi insanın kendi eliyle (antropojenik) bozması; sel, tsunami, heyelan, erozyon, hortum, kasırga v.b. felaketleri, ismi ilk defa anılan hastalıklarla kendini mücadele eder buldu. Bu alemde toprak, bitkiler, hayvanlar ve insanlar yaşadığı gerçeğinden hareketle, kendinin dışındaki varlıkların hakimi, başka deyimle kullanım ve tasarruf hakkını kendinde bulan insanoğlu, doğal çevre dengesinin bozulmasına saik olduğu gibi, aslı olmasa da, hiç olmazsa bozulmayı durdurup normalleşmesinin inşa ve ihyasında da tek çözümleyici konumunu ve sorumluğunu taşımaktadır. Bu açıdan, çevrenin hava, su, toprak, gürültü, görüntü kirlenmesine neden olan unsurların yerine alternatif çevre dostu, temiz enerji kaynakları, doğal yapı elemanları, gıda, içecek ikame edildiğinde, sözgelimi güneş, rüzgar, su (gel-git, hidrojen, akıntı, dalga), jeotermal, biyokütle (biyogaz ve biyoyakıt) gibi yenilenebilen enerji kaynaklarından ihtiyaçlarını karşılaması, atıksuyun en azından sulama ve yıkamada kullanılacak düzeyde arıtılarak alıcı ortama deşarj edilmesi, entegre (bütünleşik) atık yönetimini “geri kazanım” açısından değerlendirip adeta “sıfır atık” üretmeyi hedeflemesi, temiz çevre, yaşanabilir ortamı temiz enerji ve çevre dostu materyallerle karşılamayı amaçlayan çevre-enerji kültürünün bireylere, dolayısıyla topluma verilmesi, yani eğitimle kişileri bilinçlendirmeye oldukça iyi bir ivme kazandıracağı, uygulamadan göz ardı edilemez olumlu, verimli sonuç alınacağı kanaatindeyiz. Öyleyse, gelecek neslin emaneti olan yaşadığımız sokak, mahalle, köy, belde, ilçe, şehir, ülke, kısacası çevreyi aslına uygun ya da en yakın tabiliğini korumak, gelecek kuşağa doğal, temiz, varlıklarıyla zengin, yaşanabilir bir çevreyi sunmak zorunluluğundayız. Bu kainatta bulunan her insan, bu şuurda hemcinsleriyle ortak işbirliği yapmalı, sağlıklı, huzurlu, kuvvetli, barışçı ve mantıklı bir çevrede bir ve beraber yaşamı kendine görev bilmeli etrafına hep bir görev telakki etmeli. Kendinden, yakın ve uzak çevresine, yakınlarına doğru çevre-enerji bilinç kültürü geliştirmeli.

Anahtar Kelimeler: