Irak’ın en önemli şehirlerinden biri olan Musul, Bağdat’tan sonra en büyük şehirdir. Irak coğrafyası içerisinde bulunan Musul vilayeti yüzyıllar boyunca Türk hâkimiyetinde kalmıştır. Bu araştırmada Musul şehir ile civar ilçe, kasaba ve köylerde H.922-1004/ M.1517-1595 tarihleri arasında kurulmuş ya da öncesinde kurulup ilgili dönemde varlıklarını devam ettirmiş olan vakıflar incelenmiştir. Osmanlı Devleti’nin kuruluş ve yükselme dönemlerinde sosyal hayatın en önemli kurumu olan vakıf müessesidir. Bu çerçevede ilk olarak ibadet kurumları olan cami vakıfları ele alınmıştır. Bu sayede kurulan dini yapıların kurucuları, yerleri, vakıfları ve bugünkü durumları incelenmiştir. Dinî kurumlardan sonra eğitim-öğretim kurumları ile ilgili vakıflar incelenmiş ve bu vakıflar sayesinde kurulmuş olan medreseler açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında Musul vakıfları ilgili tespit edilen ve açıklanan tüm vakıflar hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nin yaptırdığı tahrirler sonucunda yazılan defterler günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Kuyûd-ı Kadime Arşivinde muhafaza edilmektedir. Siyakat yazıyla yazılmış olan defterlerin bazılarının sayfa kenarları yırtık ve kıvrık olmasına rağmen genel olarak günümüze kadar iyi bir şekilde muhafaza edilerek geldiği görülmektedir.
Irak’ın en önemli şehirlerinden biri olan Musul, Bağdat’tan sonra en büyük şehirdir. Irak coğrafyası içerisinde bulunan Musul vilayeti yüzyıllar boyunca Türk hâkimiyetinde kalmıştır. Bu araştırmada Musul şehir ile civar ilçe, kasaba ve köylerde H.922-1004/ M.1517-1595 tarihleri arasında kurulmuş ya da öncesinde kurulup ilgili dönemde varlıklarını devam ettirmiş olan vakıflar incelenmiştir. Osmanlı Devleti’nin kuruluş ve yükselme dönemlerinde sosyal hayatın en önemli kurumu olan vakıf müessesidir. Bu çerçevede ilk olarak ibadet kurumları olan cami vakıfları ele alınmıştır. Bu sayede kurulan dini yapıların kurucuları, yerleri, vakıfları ve bugünkü durumları incelenmiştir. Dinî kurumlardan sonra eğitim-öğretim kurumları ile ilgili vakıflar incelenmiş ve bu vakıflar sayesinde kurulmuş olan medreseler açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında Musul vakıfları ilgili tespit edilen ve açıklanan tüm vakıflar hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nin yaptırdığı tahrirler sonucunda yazılan defterler günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Kuyûd-ı Kadime Arşivinde muhafaza edilmektedir. Siyakat yazıyla yazılmış olan defterlerin bazılarının sayfa kenarları yırtık ve kıvrık olmasına rağmen genel olarak günümüze kadar iyi bir şekilde muhafaza edilerek geldiği görülmektedir.
Mosul, one of the most important cities in Iraq, is the largest city after Baghdad. The province of Mosul, located within the Iraqi geography, has remained under Turkish domination for centuries. This study examined the foundations that were established or previously established in the city of Mosul and the surrounding districts, cities and villages between H.922-1004/M.1517-1595 and continued to exist in the relevant period. It is the foundation agency, which is the most important institution of social life in the establishment and ascension periods of the Ottoman State. In this context, the first religious institutions were addressed. Thus, the founders, places, foundations and current situations of the religious structures established have been studied. After the religious institutions, the foundations related to the educational institutions have been studied and the foundations that have been established thanks to these foundations have been tried to explain. In the result section of the study, a general assessment was made on all the foundations identified and explained in relation to the Mossul Foundations. The books written as a result of the demolitions made by the Ottoman State are currently stored in the Prime Minister's Ottoman Archive and Tapu Kadastro General Directorate's Kuyûd-i Kadime Archive. Some of the books, written with the scripture, appear to be broken on the sides of the page and curved, but generally well preserved until today.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|