Abstract:

Dünya gıda fiyatlarında 2008 ve 2011 yıllarında gerçekleşen aşırı yükseliş, gelişmiş ülkeler dâhil bütün ülkelerde gıda güvencesini tehdit etmiştir. Bu yılları takiben 2012 yılında Küresel Gıda Güvencesi Endeksi ilk olarak yayınlanmıştır. 2014 yılında yayınlanan endeksin en güncel versiyonu, 109 ülkeyi gıda güvencesi açısından 28 gösterge ile değerlendirmiştir. Endeksle, Sahra Altı Afrika ülkeleri ve gelir seviyesi düşük ülkelerin gıda güvencesi açısından risk altında oldukları tespit edilmiştir. 2014 yılında dünyanın gıda güvencesi açısından en iyi durumda olan dört ülkesi ABD, Avusturya, Hollanda ve Norveç’tir. Dünyanın en kötü durumda olan üç ülkesi ise Madagaskar, Çad ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’dir. Türkiye 100 üzerinden 63.8 puan alarak 109 ülke içinde 39. sırada yer almıştır. Türkiye, endeksi oluşturan erişilebilirlik boyutunda 62.5 puanla 42., bulunabilirlik boyutunda 63.9 puanla 36., kalite ve güvenilirlik boyutunda 67.1 puanla 41. sırada yer almıştır. İçinde bulunduğu Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde 5. sırada, üst orta gelir grubunda yedinci sıradadır. Türkiye en kötü puanı (22.6) kişi başına düşen GSYH göstergesinde almıştır. Tarım ürünlerine uygulanan tarife oranları ortalamasında sadece üç ülkeden daha iyi durumdadır. Bu göstergeler Türkiye’nin endeksteki yerini aşağılara çekmektedir. Güçlü olduğu yönlerden en önemlisi gıda arzının yeterliliği olmuştur. Gıda güvenliği ve beslenme standartları açısından Türkiye çok iyi durumdadır. Bu göstergeler Türkiye’yi endekste ortanın üstü sıralara çekmiştir. Türkiye’nin seçilmiş BRICS(Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) ülkeleri, Macaristan, Polonya, Meksika, Arjantin ülkeler ile genel olarak benzer durumda olduğu tespit edilmiştir, sadece Hindistan bu ülkeler içinde gıda güvencesi açısından kötü yönde ayrışmıştır. Türkiye’nin protein kalitesi, diyet çeşitliliği göstergelerinde bu ülkelerden negatif yönde ayrıştığı tespit edilmiştir

Keywords: