Özet:

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapmakta olan öğretenlerin işe ilişkin duyuşsal iyilik algılarını kişisel değişkenleri ve birlikte görev yaptıkları okul müdürünün liderlik stilleri açısından incelemektir. İlişkisel tarama yöntemindeki bu araştırmanın çalışma grubunu Tokat ili merkez ilçesindeki 14 farklı ilköğretim okulunda görev yapmakta olan 230 öğretmen oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Akdoğan (2002) tarafından faktör analizi çalışmaları yapılan ve Türk kültürüne uyarlanan “Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği” ve Kuşdil, Bayram, Aytaç ve Bilgel (2004) tarafından Türkçeye uyarlanan “İşe İlişkin Duyuşsal İyilik Algısı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin mesleklerine ilişkin olumlu duygularının meslekleriyle ilgili olumsuz duygularından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ancak, yüksek memnuniyet / düşük uyarım ve düşük memnuniyet / düşük uyarım duygularını daha fazla yaşadıkları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin algılarına göre, okul müdürlerinin gösterdiği liderlik tarzları dönüşümsel, işlemsel ve serbestlik tanıyan olarak sıralanmıştır. İlköğretim okulu öğretmenlerinin işleriyle ilgili duygusal iyilik algısı, branş öğretmenlerinden anlamlı derecede yüksektir. Aynı okuldaki çalışma süresi arttıkça, öğretmenlerin işle ilgili duygusal iyiliği de önemli ölçüde azalmaktadır. Okul müdürlerinin dönüşümsel liderlik ve karizmatik / ilham verici, entelektüel teşvik ve bireysel destek alt boyutlarının ve işlemsel liderliğin alt boyutu olan ödüllendirici liderliğin öğretmenlerin işlerine ilişkin genel iyilik algılarını ve işlerine ilişkin yüksek memnuniyet / yüksek uyarım ve yüksek memnuniyet / düşük uyarım duygularını artırdığı belirlenmiştir. Okul müdürlerinin serbestlik tanıyıcı (laissez-faire) liderliği, işlemsel liderliği ve işlemsel liderliğin istisnalarla yönetim (pasif) boyutunun ise öğretmenlerin düşük memnuniyet / yüksek uyarım, düşük memnuniyet / düşük uyarım duygularını ve işlerine ilişkin genel olumsuz duygularını artırdığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: