Özet İttifak safında Birinci Dünya Savaşı’na girmiş olan Osmanlı Devlet, İtilaf Devletleri, özellikle İngiltere tarafından yenilgiye uğratılmış ve 30 Ekim 1918 de Mondros Bırakışmasını imzalama zorunda kalmıştı. Savaş ve sonrası, yenenler arasında emperyalist yayılma çılgınlığı dizginsiz bırakılmıştı. Anadolu değeri biçilmez bir hazine idi ve emperyalist devletler bu hazineye göz dikmiş, 1919 yılında, gizli antlaşmalara ve istila hakkına dayanarak bu ganimeti ele geçirmek için harekete geçmişlerdi. Savaş günlerinde imzalanmış olan ve bazıları Bolşeviklerce açıklanmış olan bu gizli antlaşmalar Osmanlı Devleti’ni ortadan kaldırmaya yönelikti Mondros bırakışmasının imzalanmasından sonra, İstanbul’a asker çıkaran İtilaf Devletleri, Türkiye’nin birçok kilit noktasını işgale başlamış ve bu işgal yavaşça Türkiye’nin kalbini oluşturan ve halkının çoğunluğu Türk ve Müslümanlardan oluşan Anadolu’nun önemli bölgelerine kadar yaymışlardı. Mondros bırakışması, İtilaf Devletlerince kolayca yanlış biçimde açıklanarak istismar edilebilecek maddeler içeriyordu. Bırakışmanın en kötü maddeleri, İtilaf Devletleri’nin güvenliğini tehdit edici bir durum meydana gelirse, Osmanlı Devleti’nin herhangi bir stratejik yerini işgal etme yetkisi veren 7. madde ve 6; Ermenilerin bulundukları illerde karışıklı çıkarsa, İtilaf Devletleri buraları işgal hakkını koruyacaktır sözlüklerini içeren 24. madde idi. Bırakışmanın imzalanmasından kısa bire sonra İtilaf Devletler, onun anlamsız muğlâk kimi maddelerinden yararlanarak, Osmanlı Devleti’nin kilit noktalarını işgal ederek o devleti bölme planlarını uygulamaya başlamışlardı. Böylece Boğazlarla başkent İngiliz ve Fransız askeri güçlerince işgal edilmiş; Antalya’ya İtalyan askerleri çıkarılmış; Fransızlar Çukurova (Kilikya)ya el koymuş ve daha sonra Yunanlılar İzmir ve bölgesine çıkarma yapmışlardı. Batı Trakya Yunan denetimi altına alınmış, Doğu Trakya’ya Fransızlar girmiş, Musul ise İngiliz askerleri tarafından Bırakışmanın imzalanmasından birkaç gün sonra işgal edilmişti. Bu işgallerin birçoğu Bırakışmanın metnine ve İtilaf Devletlerinin açıklamış oldukları savaş amaçlarına karşıttı. Anca kolaylar, İtilaf Devletlerinin-işgalcilerin istediği şekilde gelişmedi . Vatanlarını korumak için Anadolu insanı harekete geçmişti Erzurum ve Sivas Kongreleri sonunda alınan karar uyarınca bütün Müdafaa-i Hukuk kuruluşları tek çatı altında toplanarak birlik sağlanmış ve kurtuluş doğru önemli adımlar atılmıştı. Mebusan Meclisi’nin feshi ve Ankara’da yeni bir meclisin toplanması, istiklale doğru yürüyüşe geçildiğinin göstergesi idi.
The Ottoman State, which entered the First World War in the Alliance line, was defeated by the Opposition States,
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|