Abstract:

Dünya tarihinde ilk kez dünya üzerinde yaşayan insanların çoğu, demokrasi olarak kabul edilebilecek bir siyasal yönetimi deruhte etmektedir. Bu olgu, içinde bulunduğumuz zaman diliminin demokrasi çağı olduğunun en açık göstergesidir. Demokrasi, halkın tamamının genel siyasetle ilgili temel belirleyici kararları alabildiği bir siyasal sistemin adıdır. Bu sistem, özellikle 20. yüzyılın son çeyreğinden sonra o derece rağbet gören bir rejim haline gelmiştir ki, bugün hemen her siyasal rejim bir şekilde kendisini demokrasi olarak takdim etme gereğini duymaktadır. Bu dönüşüm, siyaset tarihinin en anlamlı ve önemli olaylarından birisidir. Ne var ki, bir rejimin sırf sav veya iddia yoluyla demokratik olamayacağı da ortadadır. Dolayısıyla, demokratikliği belirleyen temel kıstaslar olduğu gibi, daha ileri düzeyde demokrasinin gereği sayılan bazı özellikler de vardır. Demokrasi modelleri de zaten bu ilave özelliklerden doğmaktadır. Bazı modeller bireye ve birey hak ve özgürlüklerinin korunmasına önem verirken, bazıları topluma öncelik atfetmektedir. Bazı modeller genel siyasete ilişkin belirleyici kararların alınma yöntemine ağırlık verirken, diğer bazıları bu kararların içeriğinin önemine vurgu yapmaktadır. Bu çalışmada, ünlü siyaset teorisyeni David Held’in artık klâsikleşmiş olan Demokrasi Modelleri’nin klasik versiyonları ele alınarak incelenecektir. Yazar, Demokrasi Modelleri’ni ilk kez 1987’de kamuoyunun ilgisine sunarken, temelde iki amaç gütmekteydi. Birincisi, Antik Yunan’dan bugüne değin demokrasi ile ilgili temel yaklaşımların bir takdimini yapmak ve ikincisi de demokrasinin bugün ne anlama gelmesi gerektiğine dair yaklaşımların bir eleştirisini yapmaktır. Yazarın, kitabında bu her iki amacı da gerçekleştirdiği rahatlıkla söylenebilir.

Keywords: