Abstract:

Dünyada hızla yayılan globalleşme, insanların günlük yaşantılarını şekillendirmekte ve onların tutum ve davranışlarını etkilemektedir. Global medya, kitlesel göç, teknolojideki ilerlemeler ve uluslararası işletmeler benzer tercihlere, ihtiyaçlara ve isteklere sahip homojen bir dünya pazarı meydana getirerek global tüketici kültürünün ortaya çıkışını hızlandırmaktadır. Global tüketici kültürü, tek bir ülke ile ilişkili olmayan, genellikle uluslararası nitelikte ve bireysel açıdan ulusal kültürlerin ötesinde daha büyük grupların kültürel kimliğini ifade etmektedir. Materyalizm ise, kişinin kendini ifade etmesinde ve yaşamındaki büyük amaçlarını gerçekleştirmesinde maddi varlıkların sahipliğine ve edinilmesine verdiği önem olarak tanımlanmaktadır. Çalışmada Türkiye’de yaşayan tüketicilerin global tüketici kültürü düzeyleri ve materyalizm eğilimleri tespit edilerek bu iki yapı arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca tüketicilerin yaşadıkları coğrafi bölge açısından hem global tüketici kültürü düzeyleri hem de materyalist eğilimleri bakımından aralarındaki farklılıklar ele alınmıştır. Araştırma Türkiye’nin yedi coğrafik bölgesini temsil edecek şekilde araştırmanın amacına uygun olarak seçilen 20 il merkezinde toplam 3371 anket uygulaması yapılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada SPSS 17.0 programı kullanılarak aritmetik ortalama, standart sapma, frekans dağılımı, korelasyon, varyans, güvenilirlik ve faktör analizleri ve post hoc testinden yararlanılmıştır. Yapılan korelasyon analizi sonucunda global tüketici kültürü ile materyalizm arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki tespit edilmiştir. Bununla birlikte uygulanan varyans analizi sonucunda bölgesel açıdan tüketicilerin hem global tüketici kültürü düzeyleri hem de materyalist eğilimleri arasında anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir.

Keywords: