Abstract:

Müslüman bireyin gerek giyim-kuşam, tavır ve davranışlarında gerekse inanış ve ibadetlerinde Müslüman olmayan kimselere benzemeleri çeşitli naslarla yasaklanmıştır. Konu ile ilgili Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde ayrıntılı sayısız uyarı bulunmaktadır. Ancak bunların içinde “Kim bir kavme benzemeye çalışırsa onlardandır.” şeklinde tercüme edilebilen ve genel bir hüküm bildiren hadis benzemeyi yasaklamak için en çok kullanılanlardan biridir. Oysa hadisin doğru anlaşılması, giyim kuşamın neredeyse tek tipleştiği günümüzde daha büyük bir önem taşımaktadır. Konu ile ilgili ayrıntı veren diğer hadislerin anlaşılması da kanaatimizce bu hadisin doğru anlaşılmasına bağlıdır. Makalede hadisin kaynaklardaki yeri ve sıhhati ile ilgili yorumların nakledilmiş, daha sonra hadiste geçen “teşebbüh” kavramı ve “onlardandır” ifadesi üzerinde durulmuştur. Klasik hadis şerhlerinde söz konusu ibarelerin nasıl anlaşıldığına dair nakiller yapıldıktan sonra benzeme yasağının illeti ile ilgili bir bölümde yasağın sebebi ve Müslüman toplum için olası tehlikeli sonuçlarına işaret edilmiştir. Ancak yasağın özellikle giyim-kuşam alanındaki yansımaları büyük oranda örften etkilenmekte ve değişken olabilmektedir. Bu nedenle nas ile örfün sınırlarının kesin bir biçimde tespiti ve yasağın illetinin doğru kavranması önem arz etmektedir. Hadisi doğru anlamak için klasik yorumların yanı sıra benzeme yasağının illeti ile değişen dünya şartlarını bir arada değerlendirmek zorunludur. Makalede tüm bu yönler birlikte değerlendirilmiş ve ulaşılan sonuçlar sıralanmıştır.

Keywords: