Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
81
İndirme
26
Osmanlı Devleti, klasik dönemden itibaren istihbarat işine çok önem vermiş, içeride ve dışarda atacağı her türlü askeri ve siyasi adım bu kanallardan gelen bilgiler doğrultusunda şekillenmiştir. Oluşturduğu bilgi ağı yoluyla başarılar elde etmesi, istihbaratın önemini daha da arttırmıştır. 16. yüzyılla birlikte ücretli casus, tüccar ve gezginlerden elde edilen bilgiler ağırlık kazanmaya başlamış, zamanla istihbarat ağı coğrafi ve siyasi şartlara göre değişiklik göstermiştir. Sınırlarının genişlemeye başlamasıyla birlikte Osmanlı Devleti, kıta Avrupa’sında önemli bir güç haline gelerek çevresinde olup bitenlere ilişkin daha geniş bir istihbarat ağı oluşturmuştur. 18. yüzyıla gelindiğinde önemli aktörlere karşı doğru politika üretebilmek için mümkün olan en yaygın istihbaratı sağlamıştır. Özellikle Karlofça Antlaşması sonrasına kadar çatıştığı Lehistan’a karşı iyi ilişkiler kurmaya çalışan Osmanlı Devleti, bu ülke içinde veya dışında yapılan bütün faaliyetleri yakından takip etmiştir. Lehistan’ın 18. yüzyılın ikinci yarısında Rusya, Prusya ve Avusturya arasında parçalanmaya başlamasıyla Osmanlı Devleti, gelişmelerden haberdar olmak için her türlü istihbarat kaynağını kullanmıştır. Bu konudaki en önemli istihbarat kaynağı İstanbul’da Fenerliler arasından seçtiği Eflak ve Boğdan voyvodaları olmuştur. Bu yöneticiler, emrindeki casuslar aracılığıyla elde ettikleri bilgileri hemen merkeze ulaştırmış ve gerekli önlemin alınmasını sağlamışlardır. Bunlara bağlı olarak çalışan casuslar dışında bağımsız casuslar da olduğu gibi ayrıca Osmanlı elçileri, Lehistan elçileri ve yöneticileri, diğer ülke elçileri, Kırım hanları ve Osmanlı yönetimindeki civar birim yöneticileri de kullanılan istihbarat kaynakları arasında yer almıştır. Bu kaynaklar Lehistan’ın parçalanma süreci boyunca Bab-ı Âli’ye en yeni ve en önemli bilgileri yetiştirerek, Devlet’in konumunu belirlemesine katkıda bulunmuşlardır. Bu çalışmada sözü edilen istihbarat kaynakları üzerinde durulacak ve Lehistan’ın parçalandığı 1772 ve 1795 yılları arasında istihbarat konusunda nasıl bir rol oynadıkları değerlendirilecektir.
The Ottoman Empire gave importance to the intelligence from the classical period, both inside and outside all kinds of military and political steps taken by the Empire formed according to the informations came from these contacts. The getting success through the network of information formed has increased the importance of intelligence. With the 16th century the intelligence obtained from the paid spies, merchants and explorers began to gain weight, in time the intelligence network varied according to geographical and political conditions. With the begining of expansion of its boundaries, the Ottoman Empire becoming a major force in continental Europe consisted of a wider intelligence network about what is happening around. By the 18th century the Empire provided the fullest extent intelligence which was possible, to create the right policy to the key actors. The Ottoman Empire tried to establish good relations with Poland which was in conflict espacially until after Karlowitz Treaty, closely followed all the activities performed inside or outside. With begining of partition of Poland among Russia, Prussia and Austria in the second half of 18th century the Ottoman Empire used every kind of intelligence sources to be informed about news. The most important source of intelligence on this subject was voivodes of Wallachia and Moldovia had been chosen from Phanariots in Istanbul. These managers faxed immediately the information acquired through spies under their command to the center and provided taking the necessary measures. In addition to these spies, as well as the spies working independently, the Ottoman envoys, Polish ambassadors and managers, ambassadors of other countries, Crimean khans and the managers of neighboring units in the Ottoman administrations were the intelligence sources which used. During the partition of Poland, these sources faxing the latest and most important information to the Porte, contributed to determine the position of the Empire. In this study will focused on the intelligence sources mentioned and will evaluated how these sources played a role between 1772 and 1795 when Poland was parted.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
