Özet:

İnsana ait özelliklerinin en önemlilerinden biri olan dil, bireylerin hem anadilleri yoluyla hem de yabancı dil bilgileriyle iletişim halinde bulunmalarını sağlamaktadır. Teknolojik ve bilimsel gelişmelerle birlikte bireylerin yalnızca anadil bilgisine sahip olmaları yetmemekte, en az bir yabancı dil öğrenmeye gereksinim duymaktadırlar. Anadil ve yabancı dil edinimi birbirine benzer süreçleri içine aldığı için anadilin ikinci dil öğrenimi üzerinde etkisi olduğunu söylemek mümkündür. Bu araştırmanın amacı, anadil olan Türkçe ve yabancı dil olan İngilizce öğretim programlarının, programın öğelerinden olan hedef, içerik, öğrenme-öğretme süreci ve değerlendirme aşamalarında birbirleriyle ne kadar uyum içerisinde olduklarının ortaya konulmasını sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında yürürlükte olan Türkçe ve İngilizce 6, 7 ve 8. sınıf öğretim programları, programın dört temel öğesi göz önüne alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmada programların karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi söz konusudur. ‘Amaçlar, mevcut duruma uygun olarak belirlenmiş mi?’ sorusuna yanıt araması nedeniyle araştırmanın Stufflebeam’in Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün (CIPP) Modelinin, Bağlam ve Girdi Değerlendirmesi kısımlarına uygun olarak yapılandırılmasına karar verilmiştir. Araştırmanın bulguları; iki programın da hedef, öğrenme-öğretme süreci ve değerlendirme öğeleri bakımından birbirleriyle uyumlu olduğunu, ancak içerik yönünden uyum konusunda bazı problemlerin bulunduğunu göstermektedir. Disiplinler arası yaklaşımın benimsenmesinin ön görüldüğü programlarda her iki dersin program içeriklerinin birbiriyle uyumlu olmasının öğretmenlerinin birbirleriyle koordineli olarak çalışmalarını daha kolay hale getireceği söylenebilir. Bunun yanı sıra bu iki programda dil bilgisi konularının işleyişinde uyumun söz konusu olmadığı görülmektedir. Öğrencilerin öncelikle kendi anadilleri olan Türkçede bazı yapıları öğrenip İngilizcede benzer dil bilgisi konularına aşina olmaları gerekirken İngilizce dersinde bazı yapıları daha önce görmektedir. Bu durumun öğrencilerin hazır bulunuşluklarını olumsuz etkileyebileceği düşünülmektedir. Gelecekte yapılacak çalışmalarda, programlarda bulunan kazanımların, içeriğin ne ölçüde öğrencilere kazandırılabildiği, öğrenme-öğretme sürecinde ve değerlendirme aşamasında bulunan etkinliklerin ne derece uygulanabildiğinin ortaya konulması amacıyla gözlem ve görüşmelere yer verilmesi faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler: