Abstract:

Beşeri sermaye, işletmelerin sürdürülebilir rekabet avantajı sağlayabilmesi için kullanabileceği temel faktörler arasında ön plana çıkmıştır. Ancak, küreselleşme, hızla değişen teknoloji, bilinçlenen müşteri profili ve yoğun rekabetlerin yaşandığı bir çevrede klasik yönetim anlayışı ile insan kaynakları istenilen şekilde kullanılamamaktadır. İşveren-işgören ilişkisinde geleneksel yaklaşımdan uzaklaşılarak, söz konusu ilişkiye yenilikçi bir yaklaşım sunan psikolojik sözleşme çalışanların davranışlarının altında yatan nedenlere de açıklık getirmektedir. Bu sebeple, bu çalışmada çalışanların kişilik özelliklerinin örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde psikolojik sözleşmenin aracılık rolünün belirlenmesi amalanmıştır. KOBİ’ler örnekleminde yürütülen çalışmada, 421 kişiden anket yöntemi ile toplanan verilerin analizi sonucunda, çalışanların kişilik özelliklerinin çalışanların tutumları üzerindeki etkisinde psikolojik sözleşmelerinin aracılık etkisi, oluşturulan model çerçevesinde test edilmiştir. Bulgulara ulaşmak için doğrulayıcı faktör analizi ile birlikte hiyeraşik regresyon ve korelâsyon analizleri yapılmıştır. Elde edilen bulgular incelendiğinde, örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyeti üzerinde kişiliğin belirleyici bir rolü bulunduğu, bu ilişkide psikolojik sözleşmenin aracılık rolü oynadığı görülmüştür. Bununla birlikte, değişkenler tek başına değerlendirildiğinde hipotetik model çerçevesinde ortaya konan ilişkiler de desteklenmiştir. Tüm bulgular değerlendirildiğinde, psikolojik sözleşmenin örgütlerdeki psiko-sosyal faktörlerin yönetilmesinde ve verimliliği artırıcı çabaların şekillendirilmesinde önemli bir yeri olduğu belirlenmiştir. Çağdaş yönetim kuramları ile ilintili olarak işveren-işgören arasında geliştirilecek ilişkisel psikolojik sözleşme kapsamında çalışanlara sunulan gelişim olanakları, kariyer me

Keywords: