Abstract:

Ütopya, bireyin reel olandan hayali olana sığınma arzusundan kaynaklanır. Dünya ile sınırlanan insan zaman zaman bu sınırları aşmak ister. Özellikle yaşamın tekdüze sınırlarını zorlayan sanatkârlar reel dünyadan kaçış yolunu seçerler. Dünya edebiyatında ütopya ya da ütopik mekan olarak anlatılarda yer alan hayali mekanlar Türk edebiyatında da birçok sanatkarın sığınağı olur. Ütopik mekânlar, Servet-i Fünûn dönemi şairlerinden Tevfik Fikret’in ve Fecr-i Ati dönemi şairlerinden Ahmet Haşim’in şiirlerine kaynaklık eder. Fikret’te ve Haşim’de realiteden kaçış olarak görülen ütopik mekanlar, özellikle Ömr-i Muhayyel ve O Belde gibi belirli şiirlerde somutlaştırılır. Fikret’in ve Haşim’in diğer şiirlerinde de “kaçış” merkezli bir hayali mekân arayışına rastlamak mümkündür. Bu çalışmada Tevfik Fikret ve Ahmet Haşim’in şiirlerindeki ütopya, kaçış izleği ve hayale sığınma arzusundan hareketle ele alınmıştır.

Keywords: