Abstract:

Bu çalışmanın amacı, Nazım Hikmet’in “Hasret-02” başlıklı şiirini Psikanalitik Kuram ışığında yeniden anlamlandırmaya çalışmaktır. Metin merkezli bir yakın okumaya yaslanan çalışma, bu şiiri bir “rüya metni” ya da bir “dil sürçmesi” gibi yorumlayan bir yeniden anlamlandırma denemesi olarak değerlendirilebilir. Bilinçdışının bir “dil” gibi yapılandığını belirten Lacan’ın, Jakobson’un “metonimi” ve “metafor”una denk düştüğünü iddia ettiği, Freud’un “yer değiştirme” ve “yoğunlaştırma” kavramları çalışmanın şekillenmesinde başvurulan başlıca elementlerdir. Ancak çalışmada “Hasret-02” şiiri esas itibariyle Lacan’ın “ayna evresi”ne göre yorumlanmaya çalışılmıştır. Yapılan açıklamalar ve değerlendirmeler bir arada düşünüldüğünde bu şiirin matrisinin “annenin arzusunun nesnesi, yani ‘fallus’olarak kalmak ve gelecekte ‘Babanın adı’ vasıtasıyla karşılaşılması mukadder olan kastrasyonlardan kurtulmak, ‘Babanın adı’ yasasını tanımamak” olduğu söylenebilir. Ancak bu arzu, toplumun ve kültürün normlarına uygun bir şekilde dile getirilmiş, şiirde neredeyse “görünmez” kılınmıştır.

Keywords: