Özet:

Bu çalışmanın amacı, Nazım Hikmet’in “Kosmosun Kardeşliği Adına” şiirini Marksist Eleştiri Kuramı açısından yeniden anlamlandırmaktır. Hilmi Yavuz; Lacan’ın, Freud ve Jakobson’un temel kavramları arasında yapmış olduğu senteze analoji yoluyla benzer bir sentezin Marks ve Jakobson’un temel kavramları arasında da kurulabileceğini öne sürer. Buna göre Marks’ın “ideoloji” terimi, Jakobson’un, “metafor”una; Marks’ın “üretim tarzları” terimi ise Jakobson’un “metonimi”sine karşılık gelmektedir sonucuna ulaşır. Bu çalışmada metin merkezli bir yakın okuma vasıtasıyla yeniden yorumlanmak istenilen şiir metni, Hilmi Yavuz tarafından ortaya konulan bu analojik şiir eleştirisinin temel elementleri ile gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Şiirde yer alan somut verilerin kuramsal elementler ışığında yorumlanması ile gerçekleştirilen yeniden anlamlandırma sürecinin ardından şiirin matrisinin “Sosyalizm, Kapitalizme üstün gelmelidir; Kapitalizm’in yerini Sosyalizm, almalıdır” şeklinde ifade edilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: