Abstract:

Günümüzde dünyada yaşanmakta olan küreselleşme olgusu toplumsal yapıyı etkilemektedir. Bu değişim kentlerimize, yaşam mekanlarımıza ve mimarimize yansımaktadır. Mevcut işlevini kaybetmiş yapıların otel amaçlı kullanımı, günümüzde sıkça karşılaşılan bir durumdur. Tarihi kentlerde, mevcut kentsel yapı içinde ve özellikle kent merkezlerinde yatak kapasitesinin arttırılması ihtiyacı, boş arazi bulmanın zorlukları, mevcut yapıların otel olarak kullanılmasını ön plana çıkartmıştır. Yapıların sürdürülebilirliğinin sağlanmasında kimliğin korunması ile gerçekleşir. Korumanın en etkili yolu, yapıların günlük yaşama katılmalarının sağlanmasıdır. Bu noktada temel problemi; yapıların yeniden işlevlendirme sürecinde koruma olgusu ile turizmin en fazla çelişen unsurlar olması oluşturmaktadır. Bu problem; mimari ve kentsel kimlik üzerinde olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir. İşlev dönüşümü geçirmiş turizm yapılarında kimliğin korunması; yapıların bir zaman ürünü olması, zamanın yaşantısı hakkında bilgi vermesi, dönüşüm, tarihsel sürekliliğin sağlanması ve gelecek kuşaklara aktarılması açısından önemlidir. İşlev dönüşümü geçirmiş turizm yapılarında kimlik kavramı; yapılan müdahaleler, kütlesel ekler, mekan düzenlemeleri ve malzeme ile zarar görebilmektedir. Günümüze ulaşan konut yapıları, koruma ve turizm ihtiyacını gidermek amaçlı yeni işlevleri ile donatılıp yaşama kazandırılmıştır. Bu kapsamda yapılan çalışmada İstanbul’da işlevini değiştirerek otel olan yapılar incelenmiş ve bu yapıların mevcut tarihi konut yapısı olma sınırı getirilmiştir. Bu kapsama giren Wyndham İstanbul Old City Hotel, Ajia Hotel ve Lush Hip otelleri incelenmiş; vaziyet planı kararları, plan şeması, taşıyıcı sistem, cephe kapsamında inceleme yapılmıştır. Bu amaca ulaşmak için; kimlik kavramı araştırılmış, mimaride kimlik kavramının önemi üzerinde durulmuş, kimlik kavramının korunmasında değerlendirme ölçütleri oluşturulmuştur. Bu doğrultuda, sözü edilen yapılar hakkında yeniden işlevlendirme kapsamında, uğradıkları değişimlerin ne ölçüde özgün yapı ile uyum içinde olduğu ve kimlik olgusunun sürekliliğini ne ölçüde korunduğu saptanmaya çalışılmıştır.Yapıların kimlik öğelerinin değişip değişmediği, değiştiyse nasıl değiştiği; oluşturulan vaziyet planı kararlarındaki, plan şemasındaki, taşıyıcı sistemdeki, cephedeki değerlendirme ölçütleri ile belirlenmiştir. Seçilen turizm yapıları örneklerinin; hangi kimlik izlerinin korunduğu veya hangi kimlik izlerinin silindiği bulguları ortaya konmuştur.

Keywords: