Abstract:

Sosyal bir varlık olan insan gördüklerini, hissettiklerini, duygu ve düşüncelerini, hayallerini, çeşitli deneyimlerini başka insanlara aktarma gereği duymaktadır. Bunu gerçekleştirirken de sözlü ya da yazılı iletişimi kullanmaktadır. Etkili bir iletişim için bireylerin iletişim çeşitlerinin kurallarını bilmeleri ve bu kurallara uymaları gerekmektedir. Gerek ana dili gerek yabancı dil eğitiminde bireyin dili doğru ve etkili bir biçimde kullanması, anlatma becerisini geliştirmesi hedeflenmektedir. Anlatma becerisi olarak karşımıza iki alt beceri çıkmaktadır. Bunlar konuşma ve yazma becerileridir. Bireye tüm eğitim öğretim hayatı boyunca bu temel becerileri geliştirmesi için çeşitli olanaklar sunulmakta, dil dersleri planlanmaktadır. Öğretim programları doğrultusunda hazırlanan etkinlikler bu becerilerin kazandırılmasında etkili bir rol oynamaktadır. Duygu, düşünce ve hayalleri doğru bir şekilde yazılı olarak karşı tarafa aktarmanın çeşitli kuralları ve zorlukları vardır. Metinleştirme sorunları yazma eyleminde en önemli güçlük olarak belirmektedir. Öğrencilere yazma kuralları ve metinleştirme ilkeleri aktarılmakta, uygulamaları için de çeşitli ortamlar hazırlanmaktadır. Gerek ilköğretim gerekse ortaöğretim süreçlerinde yeterince Türkçe (Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım, Dil ve Anlatım) dersi almış olan üniversite birinci sınıf öğrencilerinin hangi lisans programına yerleşirse yerleşsin yazılı anlatım becerilerinin yeterince gelişmiş olması beklenir. Bu araştırmanın amacı, Arı (2008) tarafından geliştirilen çözümleyici puanlama yönergesini kullanarak 2016-2017 eğitim öğretim yılı Ordu Üniversitesi ‘Türk Dili I: Yazılı Anlatım’ dersini alan birinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinin ölçülmesidir. Yönerge metinleri ‘dış yapı’, ‘dil ve anlatım’, ‘düzenleme’ özellikleri bakımından değerlendirir. Çalışmada betimsel tarama yöntemine başvurulmuş, öğrencilerin anahtar sözcükler doğrultusunda yazmış olduğu öyküleyici metinler dört alan uzmanı tarafından puanlanmıştır. Araştırmada ayrıca yazılı anlatım sürecindeki metinleştirme sorunlarına da değinilmeye çalışılmıştır.

Keywords: