Abstract:

Toplum içerisindeki bireylerce kuşaklardan kuşaklara yeniden yaratılarak aktarılan, o toplumun bir parçası olarak kabul edilen, bilgiler, beceriler, anlatımlar ve temsillerin tamamı somut olmayan kültürel miras unsurları olarak adlandırılır. Zamanla bu değerlerin kaybolmaya başlaması, bunların korunmaları ve sonraki kuşaklara aktarılmalarını da gerekli kılmıştır. Bu nedenle II. Dünya Savaşı'nın hemen ardından başlayan görüşmeler sonucunda 17 Ekim 2003'te Paris'te düzenlenen 32. Unesco Genel Kurulu Toplantısı'nda Dünyada Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'nin benimsenmesi oylanmış, sözleşme ilk şekliyle imzalanmıştır. Çin, Japonya, Güney Kore, İran, Fransa, İspanya, Türkiye, Hindistan ve Hırvatistan somut olmayan kültürel miras listesinde en fazla mirasa sahip ülkelerdir. Türkiye 27 Mart 2006 yılında bu sözleşmeye 45. ülke olarak taraf olmuştur.Araştırmada incelenen yabancılar için Türkçe öğretim kitaplarında yer alan bütün metinler TC Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayınlanan, toplam 110 madde başlığının yer aldığı Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri unsurları açısından incelenerek bu unsurların metinlerde nasıl yer aldığı yorumlanmıştır. Araştırmanın veri kaynağını Ankara Üniversitesince yayınlanan Yeni Hitit (bütün seviyeler), Dokuz Eylül Üniversitesince yayınlanan İzmir (bütün seviyeler), İstanbul Üniversitesince yayınlanan İstanbul (bütün seviyeler), Gazi Üniversitesince yayınlanan Gazi Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti (bütün seviyeler) kitapları oluşturmaktadır. Bu kitaplarda yer alan bütün metinler, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenene Türkiye’de somut olmayan kültürel miras ulusal envanteri listesine dâhil olan unsurlar açısından incelenmiştir. Araştırma sonucunda incelenen Yabancılar İçin Türkçe Öğretimi A1-A2 kitaplarından Gazi Üniversitesi A1 kitabında herhangi bir somut olmayan kültürel miras unsuruna rastlanılmamışken, İstanbul A2 kitabında diğer yayınlara göre somut olmayan kültürel miras unsurlarına daha fazla yer verilmiştir. Gazi A2’de 3 yerde; İzmir A1 de 3 yerde; İzmir A2’de 1 yerde; İstanbul A1’de 1 yerde; Hitit A1-A2’de 1 yerde tespit edilmiştir. İncelenen Yabancılar İçin Türkçe Öğretimi B1-B2 kitaplarından en çok Gazi B1 ve B2 kitaplarında her birinde altışar yerde, toplamda 12 yerde somut olmayan kültürel miras unsuruna rastlanılmıştır. İzmir B1’de 3 yerde; İzmir B2’de 2 yerde; İstanbul B1’de 2 yerde; İstanbul B2’de 2 yerde; Hitit B1’de 3 yerde somut olmayan kültürel miras unsurları tespit edilmiştir. İncelenen Yabancılar İçin Türkçe Öğretimi C1+ kitaplarından Gazi Yabancılar İçin Türkçe C1 kitabında 7 yerde somut olmayan kültürel miras unsuruna rastlanmıştır. İstanbul Yabancılar İçin Türkçe C1+ kitabında ise 6 yerde bu unsurlar tespit edilmiştir. İzmir C1 ve Hitit B2-C1 Yabancılar İçin Türkçe Öğretim kitaplarında ise herhangi bir somut olmayan kültürel miras unsuruna rastlanılmamıştır.

Keywords: