Özet:

İnsanın varlığını sürdürmek için düşünmesi, onun varlığının ön koşuludur. Bu nedenle insan düşünsel ve eylemsel olarak kendini var etme süreciyle birlikte bir özne “ben”e dönüşür. Bu dönüşümde birey, “ben”, kendisi, toplumsal norm ve inançlara karşı gelerek “insan olma” tecrübesini yaşar. Uyar’ın şiirlerinde insanın kendi olma tecrübesi, şiirdeki özne “ben”in kendini kurma çabası etrafında derinleşerek tutunma noktaları oluşturur. “Ben”in kendi olma tecrübesinde başkaldırı, varoluş gereğidir. Bundan dolayı Turgut Uyar, şiirlerinde başkaldırıyı “ben”in kendini kurma süreci olarak görür. Şairin şiirlerinde başkaldırı; “ben”in kendine, toplumsal değerlere ve kutsala başkaldırması şeklinde derinleşir.Turgut Uyar’ın şiirlerinde “ben”in kendine başkaldırması, yaşanan düşünsel çatışmalar sonucunda ortaya çıkar. Nitekim şiir öznesi, kendi bireysel varlığının varoluşsal özgürlüğünü kavradıkça sınırlandırılmışlığını fark eder. Bu fark edişle “ben” kendi içine dalarak, varoluş bilincini ve kendilik sürecini irdeler. Turgut Uyar şiirlerinde bireyin yerleşik normlar tarafından kuşatılmasına karşı çıkar. Bu yüzden şiirlerdeki özne “ben”, toplumsal normlara düşünsel ve eylemsel bir başkaldırı içindedir. Turgut Uyar şiirlerinde toplumsal değer ve normlar, “ben”in özgürlüğü karşısında bir değer olarak görülür. Bu yüzden şiir özneleri gelenek, töre, siyasi erk, kamusal normlara başkaldırı eğilimindedir. Turgut Uyar’ın şiirlerinde Tanrı ve onun kutsallarına başkaldırı, diyalektik bir yapıda karşımıza çıkar. Uyar, şiirlerinde Tanrı ve kutsallarını yaşamın merkezine koymak yerine, Tanrı ve değerlerini yaşamın dışına doğru iteler.

Anahtar Kelimeler: