Abstract:

1914’de başlayıp, 1918’de biten Birinci Dünya Savaşı’nda, Osmanlı İmapratorluğu İttifak Devletleri yanında yer almıştır. Savaş öncesi dönemde, liberal iktisat politikalarına olan eğilim, savaşla birlikte milli iktisat politikalarına doğru kaymıştır. Savaş koşullarında, tüm dünyada etkisini hissettiren otarşi politikası, Osmanlı İmapratorluğu için de bir zorunluluk olmuştur. Otarşi politikasının bir gereği olarak devlet savaş yıllarında, başta İstanbul olmak üzere, hem diğer kentlerin hem de ordunun iaşesinde bir takım iktisadi tedbirlere başvurmak zorunda kalmıştır. Bu durum bir taraftan, Anadolu’nun önemini de arttırmıştır. Bu çalışmada, Birinci Dünya Savaşı’nın zorlu şartları altında Osmanlı İmparatorluğu’nun ordunun iaşesini sağlama konusunda hangi iktisadi tedbirlere başvurduğu, ordunun iaşesini nasıl sağladığı ve iaşenin sağlanması konusunda hangi sorunlarla karşılaştığı incelenmektedir. Metod olarak birincil kaynaklara (Başbakanlık Osmanlı Arşiv belgeleri) dayanılmış olup, 1914-1918 yılları aralığını kapsayan konuyla ilgili belgeler taranarak, elde edilen bulgular üzerinden bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Ortaya konulan bu çalışma ile mevcut literatüre ve bu konuya yönelik yapılabilecek daha kapsamlı çalışmalara, yeni ve orijinal verilerle bir katkı sağlanabilmesi amaçlanmıştır.

Keywords: