Özet:

19. yüzyılda uluslararası ticaretin Karadeniz kıyılarında ve Anadolu'da önemli kentlerinden biri haline gelen Trabzon, 20. yüzyılla birlikte ortaya çıkmaya başlayan siyasal rekabetin etkisiyle eski önemini yitirmeye başlamıştır. Yüzyılın ilk yarısında uluslar arası ticaretten uzaklaşmaya başlayan kentin hayatında, 1913 yılından itibaren İttihat ve Terakki yönetiminin uygulamaya koyduğu "Milli İktisat" düşüncesinden kaynaklanan uygulamaların izlerine rastlıyoruz. Bu dönem içerisinde bir taraftan uluslar arası ticaretin temsilcileri olan yabancılar ve onların temsilciliklerinin şehri terki ortaya çıkarken, diğer yandan onlarla ilişkili olan gayr-i Müslim nüfus siyasal gelişmelere bağlı olarak Anadolu şehirlerini ve dolayısıyla da Trabzon’u terk etmeye başlamışlardı. İşte bu ortamda 19. yüzyılın sonlarından itibaren yeşermeye başlayan Müslüman-Türk müteşebbis sınıfı bu boşluğu doldurmaya çalışacaktır. Özellikle Milli Mücadele ve Cumhuriyetin ilk yıllarında, Trabzon'da yeni bir tüccar ve müteşebbis grubunun ortaya çıktığı görülür. Bu yeni ticaret sınıfının oluşumunda 1913 "milli iktisat" uygulamalarının etkisinin yanında 1923-1929 dönemi iktisadi politikalarında etkisi bulunmaktadır. İki Savaş arası dönemde kentin iktisadi sorunlarına yerel kaynaklar kullanılarak nasıl çareler aranıldığı üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler: