Abstract:

Öğretmen öz yeterliği, öğretmenin öğrencilerin öğrenmesini sağlayabilme konusunda kendine ilişkin algısı olarak tanımlanmaktadır. Öğretmen, eğitim sürecinin önemli öğesi durumunda olduğundan, sahip olunan öz yeterlilik algısı bütün öğrenme sürecine yansımaktadır. Öğretmenin öz yeterlik inancı, öğrencilerin bilişsel yeterliklerinin geliştirilebilmesi için gerekli olan öğrenme ortamlarının oluşturulmasında önemli bir yere sahiptir. Bu araştırma öğretmenlik eğitimi sürecinde yan alan eğitimi alarak alan değiştiren sınıf öğretmenlerinin görev yaptıkları alanlarda kendilerini ne kadar yeterli hissetmekte olduğunu belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Böylelikle mevcut durum hakkında farkındalık meydana getirilerek gerekli değişiklik ve düzenlemelerin yapılması adına yol gösterici olması beklenmektedir. Yapılan bu araştırma daha sonraki çalışmalara ışık tutması yönünden önemlidir. Bu araştırmanın amacı, alan değişikliğinde bulunan sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik algı düzeylerinin cinsiyete, hizmet yılına, yaşlarına ve alanlarına göre değişip değişmediğini ortaya koymaktır. Bu araştırmada tarama modellerinden nedensel karşılaştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmada çalışma grubunun belirlenmesinde uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2014-2015 öğretim yılında Zonguldak ilinde görev yapan ve yan alan uygulamasına göre alan değiştiren 71 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Alan değişikliğinde bulunan sınıf öğretmenlerin öz yeterlik düzeylerini belirlemek amacıyla Tschannen-Moran ve Woolfolk Hoy tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlaması Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya tarafından yapılan “Öğretmen öz yeterlik ölçeği” kullanılmıştır. Bu çalışmanın bulguları incelendiğinde öğretmenlerin öğretmenlik öz yeterlik inancı ölçeğinin tüm alt boyutlarında oldukça yüksek bir öz yeterlik inancına sahip olduğu görülmüştür. Öğretmenlerçok sınıf yönetimi sağlayabilme konusunda kendini yeterli görmekte, daha sonra sırasıyla öğretim stratejilerin kullanabilme ve öğrenci katılımını sağlayabilme konusunda da kendini oldukça yeterli görmektedir. Kıdem yılının öğrencilerin katılımları üzerinde etkili olduğu bulunurken; diğer alt boyutlarda kıdem yılı yüksek olan öğretmenlerin algıları daha yüksek olmasına rağmen bunun anlamlı bir etkiye sahip olmadıkları görülmüştür. Çalışmanın sonunda öğretmenlerinin yeni alanlarına ilişkin öz yeterlik inançlarının yaşlarına göre değişiklik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Alan değiştiren sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik düzeyleri ile cinsiyet arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Öğretmenlerin öz yeterlilik düzeylerinin geçiş yaptıkları alanlara göre değişmediği bulunmuştur.   Anahtar Kelimeler: yeterlilik, sınıf öğretmeni, alan değişikliği, yan alan

Keywords: