Özet:

Bu çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin üstbiliş farkındalıklarının ve bilimin doğasına yönelik görüşlerinin, cinsiyet ve akademik başarı değişkenlerine göre incelenmek olarak belirlenmiştir. Nicel araştırma yaklaşımı olarak kesitsel tarama modeli kullanılmıştır. Bu çalışmada öğrencilerin üstbiliş ve bilimin doğası görüşlerini belirlemek için iki ölçek kullanılmıştır. Bu ölçekler Üstbiliş Farkındalık Ölçeği (Junior Metacognitive Awareness Inventory) ve Bilimin Doğası Görüşler Ölçeğidir (Nature Of Science Instrument). Veriler, Aydın ili Merkez ilçedeki tabakalı amaçsal örnekleme yöntemiyle seçilen beş ortaokuldaki 5. 6. 7. ve 8. sınıflarda öğrenim gören 641 öğrenciden toplanmıştır. Öğrencilerin üstbiliş ve bilimin doğası görüşlerinin cinsiyet ve akademik başarılarına göre değişimi çoklu varyans analizi ile (MANOVA) ile test edilmiştir. Ayrıca, öğrencilerin akademik başarılarına göre farklılığın hangi seviyeler arasında olduğunu bulmak için Tukey HSD testi kullanılmıştır. Sonuçlar, öğrencilerin üstbiliş ve bilimin doğası görüşlerinin akademik başarılarına göre farklılık gösterdiğini ancak cinsiyet değişkenine göre öğrencilerin üstbiliş ve bilimin doğası görüşleri arasında anlamlı bir fark olmadığını göstermiştir. Çalışma sonuçları fen eğitimcilerinin, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının öğrencilerinin üstbiliş farkındalıkları ve bilimin doğası görüşleri hakkında bilgi sahibi olmaları ve anlamaları için destek sağlayabilmektedir. Öğrencilerin başarı düzeylerine göre farklılaşan bilimin doğası görüşleri ve üstbiliş farkındalıkları dikkate alınarak öğrenme ortamları yeniden düzenlenebilir ve farklı başarı düzeyine sahip öğrencilerin bireysel farklılıklarına göre etkinlikler tasarlanabilir.

Anahtar Kelimeler: