Abstract:

Sanat formlarının hemen hemen her alanında görülebilen “metinlerarasılık”, her sanat yapıtının farklı disiplinlerde yapılmış eserlerden izler taşıması temeline dayanmaktadır. Bir film diğer sanat dallarına ait eserlerle örtüşebildiği gibi kendinden önceki filmlerle de benzerlikler gösterebilir. Bunun yanında sinemada şiddet artık sadece belge niteliğindeki görüntüler olarak sunulmamakta, sinemanın dilinin ve estetiğinin bir parçası haline gelmektedir. Seyircinin adrenalinini yükseltmenin giderek daha zor bir hale geldiği günümüzde, yönetmenin seyirciyi etkilemek adına şiddetin yoğunluğunu arttırması gerekmektedir. Bu bağlamda çalışmada Sergio Leone’nin yönettiği 1964 yapımı Birkaç Dolar İçin ve Quentin Tarantino’nun yönettiği 2012 yapımı Django Unchained (Zincirsiz) filmleri arasındaki metinlerarası ilişki şiddetin estetikleştirilmesi bağlamında incelenmiştir. Sonuç olarak filmler arasındaki metinlerarasılığın benzerlik/koşutluk kurma tekniği üzerinden ilerlediği görülmektedir. Her iki filmde de uygulanan şiddetin gerekçeleri vardır bu gerekçeler “iyi insanlar ve kahramanların intikam alma ve öldürme” eylemlerini haklılaştırır. Leone’nin en sevdiği yönetmenlerden biri olduğunu her fırsatta vurgulayan Tarantino da onun izinden gitmekte iki yönetmen de filmlerinde intikam hikayeleri ve şiddet öğelerine yer vermektedirler. Her iki filmin de metinlerarasılık açısından pek çok referans noktaları bulunduğu ortaya konulmuştur. Yalnızca şiddet üzerinden değil pek çok farklı konunun işlenişi de filmlerde paralellik gösterir. Elbette benzerlik/koşutluk tekniği ile bir filmden diğerine yapılan aktarım, postmodern anlamda metinlerin anlamlarının yeniden telaffuzunu beraberinde getirmiştir.

Keywords: