Abstract:

Araştırmanın amacı farklı sınıf ortamlarının gözlemlenmesi ve sınıfların yapısal tasarımının ve öğretmenlerin çevre düzenlemelerinin sınıf ortamına olası etkilerinin incelenmesidir. Bu amaçla, çalışmada Amerika Birleşik Devletleri’nde ve Türkiye’de üniversitelere bağlı iki laboratuvar okulu incelenmiştir. Sınıf iç ve dış ortamlarının fotoğrafları çekilerek sınıf tasarımının öğretmen ve çocuklar için içerebileceği mesajlar araştırılmıştır. Bu yöndeki öğretmen uygulamaları gözlem notları tutularak değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulguları 5 başlıkta sunulmaktadır: Sınıf eşyalarının düzenlenmesi, sınıf yönetimine yönelik görseller, akademik becerilere yönelik görseller, çocukların ürünlerinin sergilenmesi ve aile ile iletişim. Çalışmanın sonucunda, iki laboratuvar anaokulu sınıfında da ortak özellik olarak sınıf mobilyalarının çocuk boyutlarına uygun olarak seçilmiş olduğu tespit edilmiştir. Sınıf içindeki ilgi ve öğrenme alanları ortak özelliklere sahipken, ABD’deki laboratuvar okulunun fen ve doğa ve kum ve su alanlarının kullanımını günlük akışta yer verecek şekilde düzenlemelere gidildiği gözlemlenmiştir. Ayrıca hayalgücüne dayalı olan oyunları teşvik etmek için tema bazlı değişikliklere yer verilirken, Türkiye’deki labaratuvar okulunda bu alanın daha çok evcilik teması olarak sabit kaldığı görülmüştür. ABD’deki okulda duvarlarda sınıf ve davranış yönetimi ile ilgili görsellere yer verilirken, Türkiye’deki okulda akademik içerikli görsellere ve çocuk ürünlerine yer verildiği gözlemlenmiştir. ABD’deki okulda koridor ve girişlerde ailelerle etkileşimi etkin kılabilmek adına bir takım görsellerle düzenlemeler yapılırken, Türkiye’deki durumun  daha çok tek yönlü bilgi akışı şeklinde tasarlandığı görülmüştür. Bu çalışmanın erken çocukluk eğitiminde kültürlerarası karşılaştırmalar yapmaya imkan vermesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Ayrıca sınıf tasarımının ve düzenlenmesinin öğretmen ve çocukların davranışlarının yönetilmesi üzerindeki rolünün irdelenmesi uygulama alanına fayda sağlayacaktır. Böylece öğretmenlerin, eleştirel bir bakış açısıyla kendileri ve öğrencileri içinuygun ve etkin sınıf ortamı düzenlemisini yapmaları umulmaktadır.

Keywords: