Abstract:

Muş ili, Türkiye'nin üçüncü büyük iç ovasına (Muş Ovası) ev sahipliği yapmaktadır. Bununla birlikte Malazgirt, Bulanık ve Liz ovaları da Muş ili sınırları içerisinde yer almaktadır. Başta Muş Ovası olmak üzere Muş’ta yer alan ovalarda şimdiye kadar konvansiyonel tarım yapılmadığından, bu ovalar kimyasal gübre ve ilaçlamalardan etkilenmemiş ve temiz kalabilmiştir. İlin ovaları dışında kalan toprakları dağlık veya engebelidir.  Bu dağlık ve engebeli topraklarda mera alanları ağırlıktadır ve buralarda %80 oranında mera hayvancılığı yapılmaktadır. Dünyada ve ülkemizde sağlıklı beslenme konusunda gittikçe yükselen bir bilinçlenmeye bağlı olarak doğal gıdaya rağbet gün geçtikçe artmaktadır. Bu artan talebi karşılayacak toprak alanlarının sınırlı olmasından dolayı da doğal gıda fiyatları konvansiyonel gıdaya göre oldukça yüksektir.  Ancak Muş ili bu iki potansiyelini pazarda iyi değerlendiremediği için Türkiye'nin sosyo-ekonomik açıdanaz gelişmiş kentlerinden biridir.  Bu araştırmada, Muş ilinin doğal tarım ve hayvancılıktaki potansiyelini değerlendirebilmek için ilin geçmişten günümüze ekonomik gelişimiyle birlikte ilin SWOT analizi göz önünde bulundurularak tarım ve hayvancılığa dayalı sürdürülebilir ve katma değeri olan bir ekonomik gelişim için yapılması gerekenler tespit edilmeye çalışılmıştır.

Keywords: