Abstract:

            İçinde yaşadığımız çağda iletişim teknolojilerindeki gelişmenin ortaya çıkardığı yeni toplumsal yapının itici gücünü bilgi ve iletişim alanında yaşanan teknolojik gelişmeler oluşturmaktadır. Castells, söz konusu yeni toplumsal yapının ağların ve ağ ekonomisinin yükselişiyle belirlendiğini ifade ederek, 20 yüzyılın ortalarından itibaren oluşmaya başlayan yeni toplum yapısını ‘ağ toplumu’ kavramıyla açıklamaktadır. Bu yeni toplum yapısında ağlar toplumların yeni sosyal yapısını oluşturmaktadır ve ağlar oluşturma mantığının yayılması da üretim, deneyim, iktidar ve kültür süreçlerinin işleyişini ve sonuçlarını ciddi biçimde değiştirmektedir. İçinde yaşadığımız çağınpopüler kitle iletişim araçlarından biri olan sinemanın da bu değişim ve dönüşümden etkilenmemesi olanaksızdır. 21. Yüzyılda ağ toplumunu karakterize eden hareketlilik durumunu ve buna bağlı küreselleşmeyiiyi anlatabilecek sanatsal ifade biçimi “ağ anlatı”dır. Sinemada “ayrı yerlerde yaşayan ancak öykü çizgileri birbiri içine geçen birden fazla ana kahramanı anlatan film anlatıları” olarak tanımlanabilecek ağ anlatının, ağ toplumunun ortaya çıkışıyla çakışması tesadüf değildir. Bu çalışmanın amacı ağ anlatının ortaya çıkışının toplumsal ve kültürel yönlerini ortaya koyarak, ağ anlatının ağ toplumuyla olan ilişkisinin açıklanmasıdır. Çalışmada 2005 yapımı Anlat İstanbul filmi ağ anlatı açısından çözümlenmiştir. Söz konusu film çözümlenirken anlatı çözümlemelerinde kullanılan öykü/olay örgüsü ayrımından yola çıkılmış ve filmde anlatılan öykünün sunuluş biçimini (olay örgüsünü) inceleyen bir çözümleme yöntemi kullanılmıştır. Buna göre Anlat İstanbul (2005) birbirinden farklı iki yazım türü olan masal ve sinema anlatısı ile Batı kökenli Grimm masallarını günümüz Türkiyesinde geçen bir film öyküsünde bir araya getirmiş ve ağ toplumunun zaman ve mekân algısının temsil edildiği bir film anlatısı olarak inşa edilmiştir.

Keywords: