Abstract:

Kavramları birbirleri ile ilişkilerine göre anlamlandırarak öğrenen ve hayal kurabilen öğrencilerin daha kaliteli imajlara sahip oldukları ve geleneksel öğretime göre daha başarılı bir kavramsal anlama ortaya koydukları bilinmektedir. Bu düşünceden hareketle iki aşamadan oluşan bu çalışmanın birinci aşamasında, lise 2. sınıf öğrencileriyle analojiler kullanılarak kimyasal tepkimeler konusu işlendikten sonra onların oluşturdukları çizimlerinden hayal etme yetenekleri belirlendi. İkinci aşamada ise yine lise 2. sınıf öğrencileriyle gazlar konusunun yaratıcı düşünmeyi destekleyen öğretim teknikleri kullanılarak işlenmesinden sonra onların açıklamalarından ıraksak düşünme yetenekleri ortaya konuldu. Çalışma Karabük - Fevzi Çakmak Lisesi ve Ankara – Ege Lisesi’nden toplam 46 Lise 2. sınıf öğrencisi üzerinde yürütüldü. Öğrencilerin çizimlerini belirlemek için “Kimyasal Tepkimeler İmaj Ölçeği” (KTİÖ), açıklamalarını belirlemek için ise “Gazlar Konusu Öğrenci Açıklamaları Ölçeği” (GKÖAÖ) kullanıldı. Yaratıcı düşünme sürecinin iki bileşeni hayal etme ve ıraksak düşünmedir. Hayal etme yeteneğinin analojiler kullanılarak, ıraksak düşünme yeteneğinin ise beyin fırtınası, sinektik ve nitelik sıralama teknikleriyle desteklendiği öğretimin, öğrencilerin çizimleri ve açıklamalarına etkileri irdelendi. İlgili öğretimin sonunda, öğrencilerin hayal etme yeteneklerini aktif olarak kullanarak zihinsel modellerini yansıtan çizimler yaptıkları ve ıraksak düşünmelerini gerektiren açıklamalarda bulundukları belirlendi.

Keywords: