Görüntüleme
84
İndirme
27
Son yarım asırda, Yeni Dini Hareketlere dair psikolojik çalışmalar sadece psikoloji disiplininde değil aynı zamanda sosyoloji, dinler tarihi ve diğer dini çalışmalarda da belirgin bir şekilde bir artış göstermektedir. Günümüzde insanların, modern hayatın yabancılaştıran ve yolunu kaybettiren etkilerinden korunmak için bir ölçü arayışında olduğuna hükmedilir. Bu bağlamda Yeni Dini Hareket (YDH) mensubiyeti ilk olarak, modern dünyada hakikati yaşamak adına zamanı geri almaya dair bir arzuyu yansıtmaktadır. İkinci olarak, bu aidiyet aynı zamanda kadim olan hakikati modern zamana taşıyarak onu çağdaş ve seküler bir düzlemde eyleme/yaşama taşıma isteğini ifade etmektedir. Bu noktada Yeni Dini Hareketler, moderniteye karşı bir protesto şeklinde nitelenmektedir. Bu argümanın hedefinde kurumsallaşmış dinin ve seküler yapının bireyin eliyle yapı bozuma uğratılması söz konusudur. Bu durum ‘din’e yeninin ve modern bir sosyal yapı olan hareketin katılması ‘yeni’ yani ‘seküler’ olana da dinin katılmasıyla gerçekleşmektedir. Bunun için de pek çok Yeni Dini Hareket modern, anti-modern, hatta bazen post-modern unsurlarla kaynaşır. Bunlar hem moderniteye uyum unsurlarını ve hem de ona direnmenin unsurlarını içerirler. Yeni dini hareketler, oldukça çeşitli ve renkli bir görünüm arz etmektedir. Bazıları teolojik olarak oldukça tutucu bazıları radikal bir biçimde yenilikçidir. Bir kısmı geleneksel dinler içerisinden ortaya çıkarken diğer bir kısmı eklektik ve senkretik bir görünüm sergilemektedir. Yeni Dini Hareketlerin çoğunun hedef kitlesini 15-25 yaş arasındaki gençlerin oluşturduğu bir vakıadır. Bu hareketlerin çoğunun hedef kitlesi gençler olduğu için bu tür dini hareketler “gençlik dinleri/tarikatları” olarak da tanımlanmaktadır. YDH’lere katılmak, sadece Yeni Dini Hareketlerin stratejik başarısı mı? Yoksa bireyin modern çağda hayat tarzının kendisine sunduğu imkân mı? Ya da arayışının karşılık bulduğu anlam alanı mı? Müptelası olmaktan kendisini alamadığı kavurucu bir kısır döngü mü? Bu bağlamda genel olarak yeni bir dini harekete katılımın birey bağlamında muhtemel temel nedenleri olarak şu unsurlar aktarılmaktadır: Yoksunluk (mahrumiyet), yabancılaşma, dinî meselelerle kafası meşgul olma temayülü, kişinin kendi şahsiyeti hakkındaki kararsızlığı ve şahsî bunalım tecrübesi. Birey “evsiz zihin” (homeless mind) modunda bir yaşam tecrübe etmektedir. “Evsiz zihin” yaklaşımında birey modernleşme ile varlığı artık eskiden olduğu gibi kutsal değil, seküler bir şekilde algılamaktadır. Bu süreci yaşayan Batı düşüncesinde varlık ve hayat “rasyonel olarak anlaşılabilir” görülmekte, ama büyük problemlerle karşılaşıldığı zaman Batı insanı kendini kozmosta ve toplumsal yaşantıda evsiz, barksız, sığınaksız kalmış hissetmektedir. Yeni Dini Hareketler tam da bu hissin karşılık bulduğu anlam alanına talip olmakta ve bu hissi doyurma iddiasında bireyi karşılamaktadır. Bu çalışmada YDH’ler/psikoloji/kişilik ilişkisi betimleyici ve kısmen de çözümleyici bir yaklaşımla ele alınmaya çalışılmaktadır. Modern insanın ontik varlık niteliği, inanç eğiliminin psikoloji bağlamında yorumlanmasını, ayrıca anlama ve çözümleme etkinliğini önceleyen bir bakış geliştirmesini gerektirmektedir.
In the last half century, psychological studies on the New Religious Movements have shown a significant increase not only in the discipline of psychology but also in sociology, history of religions and other religious studies. Today, it is a judgement that people seek a measure to protect themselves from the alienating and degenerating effects of modern life. In this context, firstly the inclusion of a New Religious Movement (NRM) reflects a desire to take back time in behalf of experiencing the truth in the modern world. Secondly, this belonging refers, at the same time, to the desire to carry the ancient truth to modern times and move it into action on a contemporary and secular level. At this point, New Religious Movements are characterized as a protest against modernity. In the aim of this argument, there is the deconstruction of the institutionalized religion and the secular structure by the hand of individual. This situation realizes with the participation of the ‘new’ and the movement, which is a modern social structure, to the ‘religion’; and with the participation of the religion to the ‘new’, that is, the ‘secular’. For this reason, many New Religious Movements blend themselves with modern, anti-modern, sometimes even post-modern elements. These include both elements of adaptation to modernity and elements of resistance to it. The new religious movements are quite diverse and colorful. Some are theoretically highly conservative, but some of them are radically innovative. Some of them emerge from traditional religions, while others show an eclectic and syncretic appearance. It is a fact that the target group of the New Religious Movement is a group of young people aged 15-25. Since their target majority is young people, such religious movements are also defined as “youth religions/sects”. Is attending YDHs a strategic success only in New Religious Movements? Or is it the possibility that the lifestyle in the modern age presents the individual? Or a sense of meaning in which his quest corresponds to it? Or is this a grueling vicious circle that he can't afford to become an addict? In this context, the following elements are explained in general as the main reasons for the participation in a new religious movement for the individual: deprivation, alienation, the tendency to be engaged with religious issues, the instability of one's own personality and the experience of personal crisis. The individual experiences a life in “homeless mind” mode. In “homeless mind” approach, the individual perceives modernization and existence as secular, not as sacred as it used to be. The existence and life in the Western thinking experiencing this process have been seen as “rationally understood”, but the Western man feels himself homeless and free of refuge in the cosmos and social life when big problems are encountered. The New Religious Movements have precisely aspired the field of meaning that this feeling corresponds to, and they have met the individual in the claim of satisfying this feeling. In this study, the relationship between NRMs, psychology and personality are tried to be discussed with descriptive and partly analytic approaches. The nature of modern man's ontological entity requires the interpretation of the belief trend in the context of psychology and also requires developing a perspective that prioritizes the effectiveness of comprehension and analysis.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
