Özet:

Bu çalışmadaki temel amaç, Osmanlı Devleti’nde 18. yüzyılda başlayan ve özellikle hukuki alana hasredilen yenilik hareketlerinin neden başarıya ulaşamadığını tespit etmektir.Çalışma bu amaçla insanlık tarihinin seyrinde yaşanan ve dönüm noktası olarak kabul edilen önemli gelişmeleri, bu gelişmelerin yarattığı yeni iktisat zihniyetini ve bu iktisat zihniyetinin devlet birey ilişkisi ve hukuk devleti bağlamında belirlediği yeni toplumsal kurumların ortaya çıkışını ve bu durum ile Osmanlı ’daki anayasacılık hareketlerinin mukayeseli olarak incelenmesini kapsamaktadır.Çalışma ’da konu ile ilgili özellikle iktisat zihniyeti, iktisat ahlakı, modernizm, kapitalizm, burjuvazi ve anayasacılık hareketlerinin doğuşu ve gelişmesi konulu kitap, dergi ve makale gibi ikincil kaynaklar taranmış ve ulaşılan bilgiler yorumlanarak kullanılmıştır.Çalışmanın genelinde elde edilen bulgular, iktisadi alanda yaşanan gelişmelerin mevcut iktisat zihniyetlerini değiştirdiği, değişen iktisat zihniyetlerinin ise yeni ekonomik sistemler oluşturduğu ve bu ekonomik sistemlerin de başta hukuk alanında olmak üzere kendine has kurumlar oluşturduğudur. Çalışmanın özelinde elde edilen bulgular ise Osmanlı Devleti ’ndeki mevcut iktisat zihniyetinin, Batı ’dakine benzer şekilde değişip dönüşmediği ve bu sebeple Osmanlı ’da, Batı ’daki gibi bir kapitalist sistem ve burjuva sınıfının oluşmadığı, ekonomik anlamda bu dönüşüm yaşanmadan kapitalist sisteme has hukuki kurumların ithal edilmeye çalışılmasının bu hukuki kurumları icat eden ve koruyan sınıfın yokluğundan dolayı yerleşip olgunlaşamamasına sebep olduğudur.

Anahtar Kelimeler: