Özet:

Ouml;ZET: 21. yuuml;zyıl kent yaşamının en ouml;nemli unsurlarından olan kenticcedil;i ulaşım, hem gelişen modern toplumların hem de ekonomik buuml;yuuml;menin temel gouml;stergelerinden biridir. 13,2 milyonluk nuuml;fusu ile duuml;nyanın en buuml;yuuml;k metropollerinden biri olan İstanbul, ouml;zellikle 1950'li yıllardan itibaren maruz kaldığı gouml;ccedil; olgusu sonucunda kentsel altyapı ve ulaşım sistemleri accedil;ısından yaşadığı yetersizliklerle birlikte giderek karmaşıklaşan bir yapı kazanmakta ve kenticcedil;i hareketlilik, ulaşım imkacirc;nları ve sosyal aktivitelere erişim ve katılım bakımından buuml;yuuml;k sorunlar yaşamaktadır. Karayolu ağında yaşanan yoğun araccedil; trafiğinin sonucu olan kentsel trafik sıkışıklığına bağlı olarak, kent halkının hareketliliğini kısıtlayarak sosyal ve kuuml;ltuuml;rel etkinliklere erişimini sınırlandıran en ouml;nemli faktouml;r olan ulaşım sisteminin yetersizlikleri, sosyal aktivitelerden mahrum kalma ya da dışlanma şeklinde ifade edilen "sosyal dışlanma" fenomeninin başlıca nedenlerindendir. Bu ccedil;alışmada, ulaşım sistemine dayalı sosyal dışlanma veya sosyal aktivitelerin kısıtlanması konusu, İstanbul Avcılar İlccedil;esi'nde yapılan bir alan ccedil;alışması ile ele alınmıştır. İki farklı zaman diliminde (2005 ve 2009 yılları) gerccedil;ekleştirilen anket uygulamalarında, insanlara guuml;nluuml;k zorunlu aktivitelerinin (ccedil;alışma, eğitim, dinlenme, yeme-iccedil;me ve uyuma gibi) dışında kalan serbest zamanlarında gerccedil;ekleştirdikleri sosyal, kuuml;ltuuml;rel, sportif ve gouml;nuuml;lluuml; aktiviteler ile bu aktivitelerin gerccedil;ekleştirilmesini etkileyen nedenlerin neler olduğunu belirlemeye youml;nelik sorular youml;neltilmiştir. Ouml;rneğin, zaman, maliyet, guuml;venlik ve konfordan yoksun olma gibi nedenlerle engellenmiş olmanın souml;z konusu olup, olmadığı araştırılmıştır. Anket genel olarak 20 - 45 yas grubunda olan, İstanbul'un merkezi kesiminden (Eminouml;nuuml;) yaklaşık 27 km uzakta, Avcılar İlccedil;esi'nin Merkez, Ambarlı ve Denizkouml;şkler mahallelerinde yasayan kişilere, Avcılar-Souml;ğuuml;tluuml;ccedil;eşme (Kadıkouml;y) hattında sefer yapan metrobuuml;suuml;n hizmete girmesinden ouml;nce (2005 yılı) ve sonrasında (2009 yılı) uygulanmıştır. nbsp;nbsp; Anahtar Kelimeler: Ulaşım, sosyal aktivite, sosyal dışlanma, ulaşım arzı, metrobuuml;s, İstanbul. ABSTRACT Public transportation is one of the important components of the urban life in 21st century, as an indicator of developing modern societies and economical improvements. Istanbul is one of the biggest metropolitan areas of the world with its 13,6 million populations. Especially after 1950s, migration from almost every other part of the country caused many insufficient urban infrastructure and transportation. Besides those, its urban pattern is getting more complex in time and there are a lot of challenge about urban mobility, transportation facilities, accessibility and attendance of social activities. Mainly, intensive motor vehicle usage is caused traffic congestion and it is also caused to lack of mobility of people in the city. Therefore, the phenomenon of "social exclusion" is emerged by deficiency of transportation system. In this paper, the effect of transportation based difficulties on social exclusion was studied via conducting survey questionnaire for people who lived in the district of Avcılar on the European side of Istanbul, Turkey . People were asked about their regular social, cultural, sportive and voluntary activities in their leisure time and if they limited these activities due to transportation based difficulties such as high travel (out-of-pocket) cost, long access, travel and transfer times, low safety and comfort, before (2005) and after (2009) metrobus start to operate on Avcılar - Soguuml;tluuml;ccedil;eşme (Kadıkouml;y) line. People included in the study were between 20 and 45 years old, worker and middle-income class, living approximately 27 km away from the city center of Istanbul in Merkez, Ambarlı and Denizkouml;şkler neighborhoods. Key Words: Transportation, social activities, social exclusion, transportation supply, metrobus, İstanbul.

Anahtar Kelimeler: