Abstract:

İmalat endüstrisindeki en önemli konulardan biri malzeme stok yönetimi ve optimizasyon konusudur. Birçok üretim işletmesinde, dinamik ortamlar için uygun olmayan mevcut malzeme planlama algoritmasının kullanılması nedeniyle depolarında fazla ve eski malzemeler görülebilir. Bu sonuç, şirketlerin iş sonuçlarını olumsuz yönde etkiler. İşletme sermayesi stoklara bağlandığı için gerektiğinde kullanılamaz, operasyon maliyetler artar ve üretim zamanı uzar. Klasik malzeme ihtiyaç planlaması (MRP: Material Requirement Planning) yazılımlarında çalışan statik EOQ (Ekonomik Sipariş Miktarı) modelleri, talebin sabit ve öngörülebilir olduğu durumlarda stok yönetiminde uygun bir alternatif olabilmektedir. Ancak talep değişkenliği karşısında her zaman çok doğru sonuçlar üretememekte ve stok seviyeleri istenilen seviyelere indirgenememektedir. Bu durum karşısında işletmelerin, her defasında doğru sipariş miktarını belirleyebilmeleri için MRP sistemlerinden talep değişimini sürekli izlemeleri ve gerektiği anlarda malzemelerin sipariş miktarları ve yeniden sipariş verme seviyelerini sürekli olarak güncellemeleri gereklidir. İşletme stoklarında binlerce malzeme olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bu sürecin insan emeği ile yapılabilmesi pek olanaklı gözükmemektedir. Bu çalışmada, malzeme ihtiyaç planlama sürecinin talep değişkenliğine karşı daha duyarlı olmasını sağlayacak akıllı ve dinamik bir model algoritması önerilmiştir. Önerilen modelin analitik formülleri çıkarılmış, bilgisayar ortamında simülasyonları yapılarak geçerliliği test edilmiş ve modelin doğru sonuçlar ürettiği gözlenmiştir. Çalışma sonucunda stok seviyelerinin, MRP sistemleri arkasında çalışacak dinamik ve akıllı algoritmalar üzerinden aşağı alınabileceği sonucuna ulaşılmıştır. 

Keywords: