Özet:

İnsanın doğaya karşı acımasız ve sınır tanımaz tutumuyla birlikte yoğunlaşan çevre sorunları bilhassa sanayi devrimi, şehirleşme ve kalkınma süreçleriyle birlikte baş döndürücü bir hızla artmıştır. Gelişmiş ülkeler hızla büyüyen bu büyük sorunla baş etmenin yollarını aramaya başlarken, gelişmekte olan ülkeler ise kalkınma ve büyümeyi öncelikli hedef olarak belirlemiş ve çevre sorunlarının önüne geçmeyi sürekli ötelemişlerdir. Gelişmekte olan diğer bütün ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de şehirleşme ve kalkınma sürecinde çevresel unsurlar dikkate alınmadan büyüme gerçekleştiği için önemli çevre sorunları görülmüştür. Hızlı şehirleşme ve büyüme sürecinde ülkemizin diğer şehirlerinde olduğu gibi Bitlis şehrinde de önemli çevre sorunları ortaya çıkmıştır. Çalışmanın konusunu teşkil eden Bitlis şehrindeki çevre sorunları, doğal ve beşeri unsurların etkisiyle meydana gelmiştir. Gerek topografik ve klimatik koşullar gerekse beşeri faaliyetlerden kaynaklanan sorunlardan dolayı Bitlis'te hava, su ve toprak kirliliği insan sağlığını tehdit edici boyutlara ulaşmıştır. Bunun yanında plansız veya plana uymayan kentleşme, çevresel kirliliğinin önemli sebepleri arasında yer almakta olup aynı zamanda önemli yeşil alan kayıplarının oluşmasına yol açmıştır. Ayrıca plansız kentleşmenin ürünü olan çarpık yapılaşma, Bitlis'te binlerce yıllık geçmişi olan tarihi eserlere ve kadim kent kültürüne büyük zarar vermiştir. Bu çalışmada önemli boyutlara ulaşan Bitlis şehrinin çevre sorunları ele alınarak, bu sorunların en aza indirgenmesi için çözüm önerileri ortaya konacaktır.

Anahtar Kelimeler: