Görüntüleme
11
Tasavvuf tarihinin erken dönemlerinden itibaren sûfî müellifler tarafından kaleme alınan çeşitli eserlerde birbirinden farklı yüzlerce tasavvuf tarifinin yapıldığı görülür. Bu bağlamda zaman, zemin ve ilgili şahsın önceliklerine göre farklılık arz eden bu tariflerin en kuşatıcılarından birinin sahibi olan Amr b. Osman el-Mekkî tasavvufu “kulun her vakitte, o vakit içinde işlenmesi en uygun olan amelle meşgul olmasıdır” şeklinde tarif eder. Mekkî’den günümüze tasavvuf tarihinin seyri ve sûfîlerin faaliyetleri göz önüne alındığın-da onun ortaya koymuş olduğu anlayışın tasavvuf erbabı tarafından büyük oranda benim-sendiğine şahit olunur. Bu itibarla sûfîler birlikte yaşadıkları halkların yüz yüze kaldıkları sıkıntılara kendi perspektiflerinden çözümler getirmeye çalışmış ve gerektiğinde bu çözümlerin hayata geçirilmesi noktasında aktif roller üstlenmişlerdir. Nitekim tıpkı Moğollar’ın İslam âlemini istilasına karşı savaşırken öldürülen Necmüddîn Kübrâ ve Mısır’a saldıran Fransızlar’a mukabele eden ordu içerisinde en ön saflarda yer alan Ebü’l-Hasan eş-Şâzelî gibi, Batı kaynaklı sömürgecilik hareketi karşısında dikkate değer direniş örnekleri veren tarikat mensuplarının faaliyetleri durumun bu minval üzere olduğunu göstermektedir. Bu makalede sömürgecilik karşıtı sûfî direnişin tarihinden ziyade temel nitelikleri üzerinde durulacak ve birbirine yakın dönemlerde, farklı coğrafyalarda bu harekete önderlik eden eren-mücâhidlerin faaliyetlerinin karakteristikleri tespit edilmeye çalışılacaktır.
Hundreds of different Tasawwuf descriptions have been made in various works written by Sufi authors since the early periods of Sufi history. In this context, the owner of one of the most comprehensive of these descriptions, ʿAmr b. ʿUthmān al-Makkī defines Ṣūfism as “The servant is always busy with the most appropriate deed to be done at that time”. Considering the course of the history of Tasawwuf from al-Makkī to the present and the activities of the Sufis, it is witnessed that the understanding he put forward was largely adopted by the Sufi connoisseurs. In this respect, the Sufis tried to find solutions to the problems faced by the peoples they lived with from their own perspectives and took active roles in the implementation of these solutions when necessary. As a matter of fact, just like Najm al-Dīn Kubrā, who was killed while fighting against the invasion of the Islamic world by the Mongols, and Abū l-Ḥasan al-Shādhilī, who was at the forefront of the army that responded to the French attacking Egypt, the activities of the members of the ṭarīqas, who gave remarkable examples of resistance against the Western-based colonial movement, show that the situation is about this way. In this article, the main characteristics of the anti-colonial Sufi resistance will be emphasized rather than its history, and the characteristics of the activities of the eren-mujāhids who led this movement in different geographies in close periods will be tried to be determined.
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
