Özet:

Aralarında dikotomik bir ilişki bulunan birey ve toplum kavramlarının her biri, tarihsel olarak bazı dönemlerde belirgin şekilde öne çıkmıştır. Özellikle geleneksel tarım toplumlarında veya dinsel değerlerin baskın olduğu yerlerde ‘toplumcu’ bir anlayış ön planda iken modern toplumlarda bireyin konumu toplumsal olanın önüne geçmiştir. Modernleşme ile yaşanan değişim sürecinin vitrini ise aile kurumu olmuş ve aile birçok yönden dönüşüme uğramıştır. Bu çalışmada, son yüzyıllarda önemli ölçüde değişim ve dönüşüme uğrayan ailenin birey-toplum ilişkisi üzerinden konumunun, ailede yaşanan yapısal ve işlevsel değişimlerin ve bu değişimler üzerinde etkili faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışmada birey ve toplum kavramları, modernleşme süreciyle birlikte ailede yaşanan yapısal ve işlevsel değişimler, ailenin geleceğini tehdit eden olası risk faktörleri incelenmiş ve ailenin geleceğinin genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır. Materyal olarak, aile kurumu ile ilgili yerli ve yabancı literatürden yararlanılmış, yöntemde ise söz konusu kaynakların yorumlanması ve sentezlenmesi ile ailenin yakın geçmişteki seyrinin incelenmesi ve günümüzde aile kurumunun içinde bulunduğu koşulların gelecekte hangi yöne doğru evirileceğinin sosyolojik boyuttan bir değerlendirilmesi esas alınmıştır. Çalışmanın ulaştığı sonuç ise dikotomik ilişkiye sahip birey ve toplum kavramlarının modernleşme ile müphemleştiği, değerlerden arınmış aile modelinin günümüzde giderek belirginleştiği, bireyciliğin fazlasıyla öne çıkarıldığı ve bununla bağlantılı diğer bazı gelişmelerin ailenin geleceğini tehdit ettiği yönündedir.

Anahtar Kelimeler: