Views
11
Ortak bir dil, kültür ve geleneklere sahip olan Özbek ve Azerbaycan halklarının edebî ilişkileri, Ali Şîr Nevâyî'nin (1441-1501), edebî mirası sayesinde zirveye ulaştı. Türk Dünyasının en önemli şahsiyetlerinden olan Ali Şîr Nevâyî, dünyaca ünlü olan Homer, Dante, Nizamî, Sa’dî, Şekspir, Balzak, Tolstoy ve Tagor gibi büyük sanatçılarla aynı ayarda görülmektedir. Nevâyî, Türk dil ve edebiyatının gelişmesinde önemli katkılarda bulunan büyük bir ediptir. Timurlular zamanında Orta Asya’da gelişen Çağatay Edebiyatı’nın en büyük şahsiyeti sayılan Ali Şîr Nevâyî XVI-XVII. yüzyıllarda Azerbaycan edebiyatını önemli bir şekilde etkilemiştir. Şairin dilinin, o zamanlarda birçok Türk halkı tarafından kolaylıkla anlaşılabilmesi ve şiirlerindeki insan severlik, derin anlam, yüksek sanat örneği onun eserlerinin geniş bir coğrafyada – tüm Türkistan’ın yanı sıra Azerbaycan, İran, Türkiye ve Hindistan’da – yayılmasına neden olmuştur. Bu makalede Fuad Köprülü, E.Gibb, Ali Nihat Tarlan, Mehmed Çavuşoğlu, Ahmed Caferoğlu, E.Demircizade, Roza Eyvazova, Cennet Nağıyeva, Jale Demirci, Paşa Kerimov, Almaz Ülvî gibi Nevâyîşinas alimlerin Ali Şîr Nevâyî'nin edebî mirasının Azerbaycan'a getirilme tarihi ve Nevâyî'nin eserlerinin Azerbaycan şairlerinin eserlerine etkisine ilişkin araştırmaları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Ayrıca Azerbaycan’da Ali Şîr Nevâyî’nin şiirlerinden etkilenerek Kişverî, Fuzulî, Sadık Bey Sadıkî, Muhammed Âmanî, Şah İsmail Hataî, Rahmetî Tebrizî, Saib Tebrizî, Alican Kövsî Tebrizî, Zafer Murtazakuluhan Şamlı, Vahidi Kazvinî gibi şairlerin nazire, muhammes ve tazkireler yazdıkları öğrenilmiştir.
The literary relations of the Uzbek and Azerbaijani peoples, who have a common language, culture and traditions, reached their peak thanks to the literary legacy of Alisher Navoi. Alisher Navoi, one of the most important common figures of the Turkic World, is seen in the same level with famous artists in world literature such as Homer, Dante, Nizamî, Sa'di, Shakespeare, Balzac, Tolstoy and Tagor. Navoi is a great literary man who made important contributions to the development of Turkic language and literature. Alisher Navoi (1441-1501), the greatest figure of Chagatai Literature, which developed in Central Asia during the Timurids, had a significant influence on Azerbaijani literature in the XVI and XVII centuries. The fact that the poet's language was easily understood by many Turkic people at that time and the philanthropy, deep meaning and high art example in his poems caused his works to spread in a wide geography – all over Turkestan, as well as in Azerbaijan, Iran, Turkey and India. In this article, scholars' such as Fuad Köprülü, E. Gibb, Ali Nihat Tarlan, Mehmed Çavuşoğlu, Ahmed Caferoğlu, E. Demircizade, Roza Eyvazova, Cennet Nağıyeva, Jale Demirci, Paşa Kerimov, Almaz Ülvî’s research on the history of bringing the literary heritage of Alisher Navoi to Azerbaijan and the influence of Navoi's works on the works of Azerbaijani poets has been comparatively analyzed. In addition, it has been learned that poets such as Kishveri, Fuzuli, Sadik Bey Sadiki, Muhammed Amani, Shah Ismail Hatai, Rahmeti Tebrizi, Saib Tebrizi, Alijan Kovsi Tebrizi, Zafer Murtazakuluhan Shamli and Vahidi Kazvini wrote nazira, mukhammas and tazkiras by being influenced by the poems of Alisher Navoi in Azerbaijan.
Field : Filoloji
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
