Çalışmanın alan kapsamını Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Aras-Kura kapalı havzası oluşturmaktadır. Aras ve Kura akarsuları Türkiye’nin sınırı aşan suları içerisinde yer almakta olup Azerbaycan’da birleştikten sonra Hazar Gölüne dökülmektedir. Çalışmanın konu kapsamını havza içerisinde 30 yıldan fazla rasata sahip (1970-2018) 7 meteoroloji istasyonunun (Ardahan, Arpaçay, Sarıkamış, Doğubeyazıt, Horasan, Iğdır, Kars) ortalama sıcaklık, toplam yağış ve 4 akım gözlem istasyonunun (Kağızman, Şahnalar, Güvercinkaya, Sarısu Nonak) akım verileri (1970-2015) kullanılarak trend analizi yapmak oluşturmaktadır. Havza genelinde uzun yıllar boyunca ölçüm yapan meteoroloji ve akım gözlem istasyonlarının aylık ölçülmüş ortalama sıcaklık, yağış ve akım verileri ele alınarak bu verilerin yıllık ve mevsimlik eğilimlerini analiz etmek araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Kapalı havzalarda iklim parametrelerindeki değişikliğin daha kolay fark edileceği düşüncesiyle böyle bir konu seçilmiştir. Ayrıca ulusal ve uluslararası literatüre iklim değişikliği çalışmaları üzerine bir katkı ve bir Türkiye örneğinin daha kazandırılması istenmiştir. Araştırmada yöntem olarak Mann-Kendall Testi ve Spearman’ın Rho Testi temel alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre havza genelinde ortalama sıcaklıklarda anlamlı artışlar gözlenirken yağış olarak Ardahan ve Kars meteoroloji istasyonlarında anlamlı artışa rastlanmış diğer istasyonlarda ise bir eğilim gözlenmemiştir. Akım gözlem istasyonlarından Kağızman istasyonunda akımda anlamlı artış, Sarısu Nonak istasyonunda anlamlı azalış, diğer istasyonlarda ise bir eğilime rastlanmamıştır. Havza genelinde gözlenen sıcaklık artışları yağış ve akım üzerinde önemli bir etkiye sahip olmadığı anlaşılmaktadır.
The area of the study is formed by the Aras-Kura closed pool located in the Eastern Anadolu Region. The Aras and Kura streams are located within the waters that cross the border of Turkey and after unification in Azerbaijan are thrown into the Hazar Lake. The subject of the study is to do trend analysis using the average temperature, total rainfall and flow data (1970-2015) of the 7 meteorological stations (Ardahan, Arpaçay, Sarıkamış, Doğubeyazıt, Horasan, Iğdır, Kars) with more than 30 years in the pool (1970-2018) and the current data (1970-2015) of the 4 current observation stations (Kağızman, Şahnalar, Güvercinkaya, Sarısu Nonak). The objective of the research is to analyze the annual and seasonal trends of these data by addressing the monthly measured average temperature, rainfall and flow data of the meteorology and current observation stations that measure throughout the basin for many years. Such a topic was chosen with the view that changes in climate parameters will be easier to notice in closed swimming pools. It is also called for a contribution to the national and international literature on climate change studies and a further example of Turkey. The research method was based on the Mann-Kendall Test and the Spearman's Rho Test. According to the results obtained, significant increases in average temperatures throughout the pool have been observed while the rainfall has been observed significant increases in the Ardahan and Kars meteorological stations and in other stations there is no trend. A significant increase in the flow from the stream observation stations at the Kağızman station, a significant decrease in the Sarısu Nonak station, and in other stations there was no trend. The temperature rise observed throughout the basin is clear that there is no significant impact on rain and flow.
Alan : Eğitim Bilimleri; Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|