Özet:

Bireyin öncelikle okulda öğrendiği ve yaşam boyu kullandığı bir dil becerisi olan okuma; yazıları görme ve seslendirmenin ötesinde anlama, yorumlama, eleştirme ve değerlendirmeyi de içeren üst düzey bir beceridir. Bu nedenle ilköğretimde öğrencilerin okuduklarını eleştirel bir bakış açısıyla sorgulayan bireyler olarak yetişmeleri amaçlanmıştır. Ülkelerin çeşitli akademik becerilerdeki durumlarını görmelerini ve diğer ülkelerle karşılaştırabilmelerini sağlayan PISA (Programme for International Student Assessment) gibi uluslararası izleme araştırmaları da öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini ölçerek eğitim-öğretim faaliyetlerini planlamada önemli bir rol oynar. Bu çalışmada, 2018-2021 yılları arasındaki LGS (Liselere Geçiş Sistemi) Türkçe sorularının PISA’nın okuma yeterlik düzeylerine ne denli uyum gösterdiğini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak PISA tarafından belirlenen 6 okuma yeterlik düzeyi esas alınmıştır. Araştırmada incelenen dokümanlar ise 2018-2021 yılları arasındaki dört LGS’de yer alan 66 Türkçe (okuduğunu anlama) sorusudur. Nitel bir yaklaşımla desenlenen araştırmada doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde ise nitel araştırma tekniklerinden betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, LGS Türkçe sorularının tüm yıllar düzeyinde genel olarak 3. düzeyde yoğunlaştığı, üst düzey düşünme becerilerini ölçmede yetersiz kaldığı tespit edilmiştir.