Abstract:

Türkiye, 1876’dan beri hukukî açıdan anayasalarla yönetilen demokratik bir ülkedir. Türkiye’nin ilk anayasası 1876 tarihli Kanun-ı Esasî’dir. Bu anayasa, her ne kadar istibdat döneminde uygulanmamış olsa da; 1924’e kadar 1921 Teşkilât-ı Esâsiye ile birlikte yürürlükte kalmıştır. Türkiye’nin üçüncü ve uzun ömürlü toplum sözleşmelerinden birisi olan 1924 Anayasası, ülkede demokrasi ve hükümet sistemi bağlamında güçlü bir merkezi yapının oluşumunda önemli bir rol oynamıştır. Bu bağlamda, tarafımızdan hazırlanan bu makalede 1924 Anayasası’nda nasıl bir hükümet sistemi öngörüldüğü ve bu hükümet sisteminin nasıl uygulandığı konusu ayrıntılı bir biçimde ele alınmıştır. “Tarihî ve Hukukî Açıdan 1924 Anayasası’ndaki Hükümet Sistemi Üzerine Bir Değerlendirme” adlı çalışmanın hazırlanmasındaki temel amaç, 1924 Anayasası’nda meclis hükümeti sistemiyle parlamenter sistem arasında yer alan ve her iki hükümet sisteminin de özelliklerini taşıdığı değerlendirilen karma hükümet sisteminin nasıl olduğunu ve bu hükümet sisteminde yasama, yürütme ve yargı erklerinin konumlarının nelerden ibaret olduğunu teferruatlı bir şekilde ortaya çıkarmaktır. Bunun yapılmasındaki temel hedef ise 1924’ten 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesine kadar geçen tarihsel süreç içerisinde karma hükümet sisteminin, Türkiye’nin anayasal ve demokratik gelişimine ne gibi katkılar verdiğini belgelerle incelemektir. Bu çalışma, telif eserlerden istifade edilerek oluşturulmuştur. Ayrıca tarafımızdan hazırlanan bu makale, nitel bir çalışma olup; eserde doküman analiz tekniği kullanılmıştır.

Keywords: