Abstract:

Tarihsel tıp metinleri üzerinde yapılan çalışmalarda karşılaşılan güçlüklerden biri tıbbi terimlerin doğru karşılıklarının verilmesi konusundadır. Genel sözlükler dönem metinlerinde geçen tıbbi terimleri açıklamada çoğu zaman yetersiz kalmaktadır. Hastalık, organ, uzuv, ilaç ve ilaç yapımında kullanılan madde ve drog adları bu dönemde kaleme alınmış tıbbi metinlerde önemli bir ağırlığa sahiptir. Hem Türkçenin söz varlığı hem de tıp tarihi çalışmaları için değerli birer kaynak olan tarihsel tıp metinlerinde geçen yabancı terimlere Türkçe karşılıkların verildiği örnekler sözlük çalışmaları ile Türk terim bilimi için çok değerli veriler sunmaktadır. Bu çalışmada Osmanlı tıp metinleri içinden XIV.-XVIII. yüzyıllar arasına ait 19 tıp yazmasında geçen yabancı tıp terimlerine verilen Türkçe karşılıklar incelenmiştir. Tarihî Türkiye Türkçesi araştırmalarının temel başvuru kaynaklarından biri olan Tarama Sözlüğüne, tıp tarihi ve Türk terim bilimi çalışmalarına katkı sağlayacağına inandığımız bu çalışmada Türkçe terimler alfabetik olarak sıralanmış, yabancı terim ile birlikte kullanıldığı yerler çevriyazı ile verilmiş ve sonuna terimlerin geçtiği varak ve satır numaraları eserin kısaltması ile birlikte köşeli parantez içinde gösterilmiştir.

Keywords: