Abstract:

Kültür, toplumsal değişmelerin bir bütün olarak görülebileceği başlıca alanlardan birisidir. Böylece toplumsal değişmenin görünür olduğu maddi ve manevi bileşenler, aynı zamanda kültürel değişimlerin de bir uzantısı olmaktadır. Kültürel pratiklerin gündelik hayatı düzenleyen göstergeler olduğu düşünüldüğünde, toplumsal değişmeler üzerinde çalışmalar yapmanın, içerisinde yaşanılan toplumsal gerçekliği anlamak için de önemli bir adım olduğu görülecektir. Çalışmanın kendisini konumlandırdığı ana teorik çerçeve, toplumsal değişmelerin gündelik hayatlar üzerindeki izdüşümleridir. Gündelik hayatın önemsenmesindeki temel kaygı, toplumsal değişme ile kültürel pratiklerin çarpıştığı alan olmasıdır. Hazırlanmış olan bu çalışmanın temel hareket noktası kültürel hayatın toplumsal değişmelerden etkilenme biçimlerini tartışmak olmuştur. Bu bağlamdan hareketle Safranbolu’daki sosyal, kültürel, dini ve ekonomik hayatta geçmişten bugüne yaşanan değişim ve dönüşümleri saptamak amaçlanmıştır. Çalışma, nitel bir araştırma olarak Safranbolu’da yaşayan yerel halk ile yapılan mülakat tekniği ile hazırlanmıştır. Safranbolu’da uzun süredir yaşadığı tespit edilen 17 kişiye 11 adet soru yöneltilmiştir. Sorular, Safranbolu’daki dini hayat, kimlik, yemek kültür, geleneksel meslekler, aile hayatı, sosyo-ekonomik hayat gibi birçok kategoriden oluşmuştur. Ayrıca Kardemir'in Safranbolu'daki sosyo-ekonomik ve kültürel hayata etkisi, gündelik hayat kültürü ve eski mahalle yaşantısına dair çıkarımlar da toplumsal değişme başlığında destekleyici bilgiler olarak kullanılmıştır. Çalışmada toplumsal değişme kavramı, toplulukların gelenekselden modern hayata geçişte yaşadıkları kayıpları ve kazanımları ifade etmek için kullanılmıştır. Safranbolu’daki toplumsal değişmenin temel dinamiği olarak da Karabük’te kurulan Demir Çelik Fabrikaları ve sonrasında yaşanan sanayileşme süreci kabul edilmiştir.

Keywords: