Abstract:

Stratejik insan kaynakları yönetimi (SİKY) alanına dair çalışmaların genelde uygulamaya dönük tavsiye ve görgül bilgi sunumları şeklinde yoğunlaştığı görülmektedir. Ancak bu çalışmaların sağlam kuramsal temellere dayandırılmaması eleştirilmekte, dolayısıyla örgüt stratejisiyle bütünleşmesi gereken insan kaynakları uygulamalarının anlaşılmasını ve henüz yeni sayılabilecek SİKY alanının kuramsal gelişimini zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada SİKY’nin dayandığı temel kuramlar olarak kabul edilen evrenselci, koşul bağımlılık ve yapısalcı yaklaşımlar ile bu kuramların SİKY-örgütsel performans ilişkisindeki varsayım ve katkılarını incelemek amaçlanmış ve bu üç kuramın gelişimi, varsayımları ile görgül çalışmalar incelenmiş ve genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Ayrıca işbu üç kuramın önerdikleri yaklaşımların farklılıkları, kuramsal alt yapıları ve analiz düzeyleri irdelenmiştir. Sonuç olarak SİKY’ndeki kuramsal gelişimin, İKY-örgütsel performans ilişkisini tek kuramla açıklamak yerine farklı boyut ve önceliklere odaklanan ve yanıt arayan kuram arayışları yönünde sürdüğü; evrenselci kuramın Kuzey Amerika dışındaki bağlamlarda da yaygınlaştığı, ancak üç kuramın sınanması açısından Kuzey Amerika dışında da çalışma gereksinimi olduğu görülmüştür.

Keywords: